Šta je rak (karcinom) prostate?
Rak prostate predstavlja jedan od najčećih karcinoma kod muškaraca, nako karcinoma pluća i drugi je po redu po smrtnosti od karcinoma u muškoj populaciji. U najvećem broju slučajeva, u pitanju je adenokarcinom, mada nije isključena nije pojava planocelularnog karcinoma, ali veoma retko. Dakle, u pitanju je maligni tumor koji nastake u prostati i može da daje udaljene metastaze.
Pojedini podaci sugeršu da u nastanku karcinoma prostate postoji i genetska predispozicija.Takodje, gojaznost i prekomerno unošenje masti životinjskog porekla su prepoznati kao značajan faktor rizika u nastanku ovog karcinoma. Postoje i teorije o hormonalnom okidaču, jer se ovi karcinomi ne razvijaju kod evnuha, a i pokazuju smanjenje ukoliko dodje do androgene ablacije. Smatra se da postoji određena povezanost između nekih infekcija, kao što su bakterijski prostatitis i neke virusne infekcije (virus herpesa, humani papiloma virus, citomegalovirus), ali takva veza do sada nije naučno dokazana.
Benigna hiperplazija prostate, odnosno dobroćudno povećanje prostate je vrlo česta pojava kod starijih muškaraca. S obzirom da na povećanje prostate utiče testosteron, mnogi muškarci su zabrinuti kako bi to stanje moglo biti povezano s rakom. Ova dva oboljenja se razvijaju u različitim delovima prostate i najnovija istraživanja pokazuju kako nisu međusobno povezana.
Statistički podaci pokazuju da se karcinom prostate javlja znatno češće u zemljama subsaharske Afrike, što sugeriše genetsku predispoziviju. U razvijemin zemljama, rizik od ovog karcinoma je oko 10% tokom čitavog života. Postoji rasna predilekacija za njegovu pojavu u smislu češće pogodjenosti pripadnika crne populacije. Najčešće se javlja kod pacijenata starijih od 40 godina, a veoma je učestala njegova pojava kod pacijanata starijih od 70 godina.
Kako se manifestuje karcinom prostate?
- kod svakog drugog pacijenta u vreme postavljanja dijagnoze, ne postoje nikakvi simptomi
- česta je pojava učestalog mokrenja i isprekidanog mlaza prilikom mokrenja
- krv u mokraći (hematurija)nije baš tako česta pojava
- bol i pečenje tokom mokrenja se često javljaju
- kod uznapredovalih stanja, može da postoji anemija, adinamija, gubitak telesne težine, bolovi u kostima i patološke frakture, bolovi u karlici, donjem delu leđa, kukovima, ili kostima nogu
Kako se postavlja dijagnoza raka prostate?
Kako se leči karcinom prostate?
Lečenje raka prostate najčešće obuhvata hirurški pristup koji podrazumeva radikalnu prostatektomiju koja podrazmeva odstranivanje čitave prostate.
Postoji više pristupa za ovo operativno lečenje i ukoliko je dijagnoza postavljena na vreme, prognoza je dobra kod oko 85% pacijenata.
Može se koristiti i radijaciona terapija kao i hormonska terapija.
