Šta je disfagija (otežano gutanje)?
Disfagija je sama po sebi simptom koji se karakteriše kao poremećaj gutanja u smislu otežanog gutanja koji pacijenti opisuju kao osećaj nemogućnosti da zalogaj pokrenu naniže, ili osećaj da hrana zastajkuje u grlu.
Disfagija je često povezana sa odinofagijom (bolno gutanje) i najčešće ne predstavlja bolest za sebe, već simptom neke druge bolesti.
Disfagija se deli na dva osnovna tipa orofaringealnu disfagiju (vezano za poremećaje unutar usne duplje) i disfagiju vezanu za jednjak.
Brojni poremećaji i bolesti mogu uzrokovati disfagiju: šlog, mijastenija gravis, Parkinsonova bolest, amiotrofička lateralna skleroza, Belova paraliza, zračenje, maligniteti, neurotoksini, poremećaji i bolesti usta i ždrela, emocionalni problemi (npr. anksioznost), divertikulumi jednjaka, Hantingtonova bolest, neke infektivne bolesti (kao poliomijelitis i sifilis, tuberkuloza), poremećaji i bolesti jednjaka (tumori, strikture (suženja usled zapaljenja), strana tela, ahalazija, hipertenzija donjeg sfinktera jednjaka, sklerodermija)…
Kako se manifestuje disfagija?
Disfagija je simptom koji se karakteriše osećajem zastajkivanja hrane tečnog , ili čvrstog sadržaja u predelu ždrela, vrata, ili grudi. Vrlo često je disfagija povezana sa bolnim osećajem prilikom gutanja, kašljom i vraćanjem sadržaja u nos.
Pacijenti najčešće opisuju da se čvrsta hrana zagljavljuje u predelu vrata.
Neki pacijenti nemaju svest o zastajkivanju hrane što ne umanjuje stepen i stadijum osnovne bolesti, a i postoji realna opasnost od udisanja sadržaja i aspiracione pneumonije.
Dijagnoza
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom nije dovoljna za postavljenje definitivne dijagnoze osnovne bolesti i zato se vrše dodatni pregledi.
Rendgenski snimak grudnog koša, kontrastno snimanje gutanjem barijumskog kontrasta, gastroskopija (snimanje unutrašnjosti jednjaka i želuca posebnom sondom) sa manometrijom (merenje pritiska u unutrašnjosti jednjaka na završnom delu).
Dopunska snimanja (skener i magnetna rezonanca) se vrše u slučaju ozbiljnijih osnovnih bolesti.
Kako se leči disfagija?
Obavezno je lečenje osnovnog oboljenja koje je uzrokovalo disfagiju. Obavezan je higijensko-dijetetski režim ishrane (lagano gutanje manjih zalogaja uz unošenje tečnosti).