Krvarenje iz ezofagealnih variksa (proširene vene jednjaka)
Krvarenje iz ezofagealnih variksa uvek je najdramatičniji vid krvarenja iz gornjih segmenata GIT-a. Pacijent povraća svežu penušavu krv na puna usta. Usled gubitka vliike količine cirkulišućeg volumena, obično brzo dolazi do razvoji« ozbiljne hi- povolemije ili hemoragijskog šoka. U takvoj situaciji nije moguće izvršiti urgentnu dijagnostičku endoskopiju, već je u cilju zaustavljanja krvarenja nužno odmah plasirati trolumensku Sengstacken-Blakemoo- re-ovu sondu. Nakon inicijalnog naduvava- nja gastričnog balona, zatezanjem se vrši povlačenje sonde put nazad, a potom se pristupa naduvavanju ezofagealnog balona. Na taj način se postiže mehanička kompresija krvarećih variksa, nakon čega krvarenje obično staje. Usled opasnosti od perforacije jednjaka, neophodno je popustiti kaf na ezofagealnom balonu nakon 24 sata. U slučaju ponovnog krvarenja, ezofa- gealni balon se nakon nekoliko sati može ponovo naduvati,
Nakon prestanka krvarenja moguće je uraditi dijagnostičku endoskopiju, a po moguć- stvu i endoskopsku sklerozaciju variksa, plasiranje band-ligatura na varikse, pod kontrolom endoskopa, ili laser fotokoagulaciju va- riksa, takođe pod kontrolom endoskopa.
Urgentni portno-sistemski šantovi (kako operativni, tako i transjugularni intra-hepa- tični) takođe stoje na raspolaganju kao jedna od metoda rešavanja krvarećih variksa.
Adjpvantna medikamentozna terapija krvarećih variksa podrazumeva instilaciju va- zopresina, .somatostatina 1 blokera beta- receptora. Efekat pobrojanih medikamenata se zasniva na redukciji volumena u splanhniČnom i portalnom slivu, kao i na redukciji srčanog i minutnog volumena. Međutim, bod bolesnika sa hipotenzijom, srčanom insuficijencijom i insuficijencijom koronarne cirkulacije treba biti oprezan prilikom davanja ovih lekova.
Najzad, uz pomenute mere hemostaze, kod ovih bolesnika je neophodna i nužna primena kompletnog terapijskog protokola za krvarenja iz gornjih partija GIT-a, kao i borba protiv akutne encefalopatije i he- patične kome.