Šta je hipospadija (hypospadiasis)?
Hipospadija predstavlja kongenitalnu malformaciju (urodjenu manu) penisa u kojoj je uretra (izvodni mokraćni kanal) smešten prema donjoj strani muškog polnog organa, umesto na sredini glavića. Uretralni otvor se može nalaziti prema skrotumu (mošnicama), ili čak na medjici, prema čmaru. Često se sa hipospadijom nalaze i druge kongenitalne malformacije penisa, kao i kriptorhizam (nespušteni testis) i anomalije urinarnog sistema (dvostruki bubreg, izmešten bubreg, potkovičasti bubreg…).
Hipospadija nastaje usled greške tokom embrionalnog razvoja u periodu izmedju osme i dvadesete nedelje trudnoće. Hipospadija može biti udružena sa hordama penisa, krivljenjem penisa…
Nije pronadjen gen krivac za nastanak hipospadije, iako postoji jasna genetska predispozicija sa učestalošću javljanja u pojedinim porodicama od 7%, a neki autori spominju i uticaj faktora sredine, poput pušenja majke tokom trudnoće. Veoma je učestala teorija o neadekvatnom delovanju hormona tokom embrionalnog perioda razvoja.
Statistički podaci pokazuju da se hipospadija javlja na svakih 500 novorodjenčadi u odredjenom obliku. Takodje, hipospadija znatno češće zahvata pripadnike bele populacije i znatno češće se javlja medju pripadnicima jevrejske zajednice.
Kako se manifestuje hipospadija?
Otvor uretre bi trebalo da se nalazi na sredini glavića, a kod hipospadije se nalazi prema donjoj strani penisa.
Postoji više tipova hipospadije i to
- glanularna i subokoronarna (na prednjoj strani penisa) – javlja se u preko 50 % slučajeva
- srednja (kada se otvor uretre nalazi na sredini tela penisa) – javlja se u oko 20 % slučajeva
- bazalna (kada se otvor uretre nalazi na bazi penisa, prema skrotumu i medjici) – javlja se u oko 30 % slučajeva
Često postoji poremećaj u razvoju kožice preko penisa (prepucijum) koji nije potpuno razvijen, a često nedostaje frenulum.
Može se javiti poremećaj razvoja skrotuma poput bifidnog skrotuma (udvojene mošnice).
Glavić s prednje strane može imati oblik ploče, a penis može biti savijen prema napred (curvatura penis), što može pričinjavati velike probleme prilikom seksualnog odnosa. Često se nalazi i veoma mali penis.
Može se javiti muški infertilitet zbog poremećenog izlaska sperme iz mokraćne cevi.
Kako se postavlja dijagnoza hipospadije?
Dijagnoza hipospadije se postavlja na osnovu objektivnog pregleda novorodjenog deteta.
Postoji mogućnost postavljanja dijagnoze hipospadije i tokom intreuterinog rezvoja ultrazvučnim pregledom, mada je ovaj metod povezan sa značajnom greškom.
Kod sumnje na ovo stanje prilikom ultrazvučnog pregleda, može sa načiniti i fetalna magnetna rezonanca koja daje znatno tačnije rezultate.
Preporučuje se pregled organa urinarnog trakta nakon rodjenja ultrazvukom zbog čestih udruženih anomalija (pelvični bubreg, renalna ektopija, potkovičasti bubreg, nespušteni testis).
Kako se leči hipospadija?
Operativno lečenje treba načiniti pre polaska deteta u školu, a optimalno vreme je izmedju prve i druge godine života. Najblaži oblici hipospadije sa izmeštenim otvorom uretre na glaviću ne zahtevaju operativni tretman. Ne treba zaboraviti i estetsku stranu problema.
Lečenje hipospadije je hirurško i podrazumeva ureteroplastiku koja se karakteriše formiranjem otvora uretre na vrhu glansa.
Često se radi i ortoplastika koja podrazumeva ispravljanje penisa i glansoplastika koja podrazumeva formiranje normalnog oblika glavića koji često ima oblik ploče kod pacijentata sa hipospadijom.
Kod malog penisa dolazi u obzir i hormonska terapija. Komplikacije operativnog lečenja mogu biti otoci, krvarenja, stvaranje striktura i uretralnih stenoza, kao i uretralnih divertikuluma i uretralnih fistula.
Želite da zakažete besplatan pregled kod dečjeg hirurga u UDK Tiršova u Beogradu?
