Šta je Menijerova bolest (morbus Menier)?

Menijerova bolest, odlukuje se napadima vrtoglavice, šuma u ušima i nagluvosti, a nastaje zbog poremećaja mikrocirkulacije u unutrašnjem uhu. Nagluvost je promenljiva, ali vremenom se produbljuje.

Unutrašnje uho se sastoji iz dela koji se zove labirint i koji u toku ove bolesti otiče. Labirint je deo unutrašnjeg uha u kom se nalaze organi sluha i ravnoteže.

Uzroci Menijerove bolesti mogu biti povećanje pritiska tečnosti koja se nalazi u unutrašnjem uhu i zbog baloniranja jednog dela unutrašnjeg uha koji se zova Rajsnerova membrana. Nakupljanje tečnosti nastaje zbog prekomernog stvaranja, ili nedovoljne resorpcije endolimfe – tečnosti koja cirkuliše u labirintu uha.

Smatra se da ova bolest nastaje kao nespecifičan odgovor labirintnog tkiva na različite bolesti i poremećaje u organizmu, kao što su poremećaj odredjenih delova nervnog sistema, uzroci psihičke prirode, alergije unutrašnjeg uha, često na alergene hrane, a vrlo retko na inhalacione alergene, poremećaj sastava elektrolita i metabolizma vode zbog poremećaja metabolizma u raznim bolestima, ateroskleroza, smetnje oticanja endolimfe.

Koji su simptomi i znaci Menijerove bolesti?

Bolest počinje naglo, bez očiglednog uzroka, vrtoglavicom, šumom i nagluvošću na jednoj strani.

Postoje znaci poremećaja ravnoteže: bolesnik pada na bolesnu stranu (ataksija), predmeti se okreću prema bolesnoj strani (vrtoglavica), titranje očnih jabučica (nistagmus) na zdravu stranu, mučnina i povraćanje, bledilo, znojenje i znaci oštećenja sluha: šum i nagluvost.

Simptomi traju obično do dva sata, a nakon toga šum slabi, ili nestaje, nagluvost takođe, prestaje povraćanje i vrtoglavica, a može ostati laka nesigurnost u hodu, uz zanošenje na bolesnu stranu.

Ako se bolest ne leči, a često i pored lečenja, nakon određenog perioda od nekoliko dana do nekoliko meseci sledi novi napad sličan prethodnom. Ponekad može biti i nekoliko napada dnevno.

Bolest može i sama prestati, ali često ostaje nagluvost koja se može otkriti dijagnostičkim testovima (audiogram).

U prvim napadima može se javiti samo šum, a tek kasnije nastaje vrtoglavica. Bolesnik se često tek tada javlja doktoru. Bolesnik se javlja doktoru pre zbog poremećaja ravnoteže, nego zbog poremećaja sluha.

Bolest je češća u mladjem uzrastu. Nakon 45. godine je manje karakteristična, napadi nisu sasvim tipični, a smetnje postoje i između napada.

Bolest se redovno javlja samo na jednoj strani, a nakon nekoliko godina kod četvrtine bolesnika postaje obostrana.

Nije uvek poznato zašto se u početku bolest javlja na jednoj strani, ali se smatra da je određena bolest, ili poremećaj (npr. povreda, upala, poremećaj cirkulacije) čini da dodje do preosetljivosti.

Kako se postavlja dijagnoza Menijerove bolesti?

U pojavi bolesti je tipično prisustvo vrtoglavice, šuma i nagluvosti koji se javlja u periodičnim napadima.

U testovima hodanja po pravoj liniji zatvorenih očiju, ispruženih ruku, bolesnik pada na bolesnu stranu. U testu ispruženih ruku, ruke skreću na bolesnu stranu.

Nagluvost nije izražena i nikad ne postoji potpuna gluvoća. Nema drugih neuroloških ispada. Otoskopski nalaz je uredan. Smetnje su manje kad bolesnik leži i to na zdravoj strani, ako ima otvorene oči i ako je u mraku, u tišini.

Kad se simptomi delimično smire, može se dopuniti ispitivanje. Akumetrijski test (ispitivanje sluha zvučnim viljuškama) pokazuje da gubitak sluha postoji za niske frekvencije, a visoke mogu biti normalne.

Audiometrijski (ispitivanje sluha pomoću aparata, audiometra) pokazuje gubitak sluha u niskim frekvencijama koji najčešće iznosi između 30 i 60 dB (decibela), a u visokim frekvencijama sluh je u početku uredan.

Kontrolni audiogrami pokazuju popravljanje sluha nakon smirivanja smetnji, a naročito nakon lečenja.

Istraživanje sistema za ravnotežu pokazuju treperenje očnih jabučica (nistagmus) na zdravu stranu i lako smanjenje osetljivosti na bolesnoj strani (periferno oštećenje).

Kako se leči Menijerova bolest?

Kad je utvrđen uzrok bolesti, leči se osnovna bolest. Ako uzrok nije pronađen, ispituje se koji lekovi bolesniku najviše pomažu.

Lekovi koji se primjenjuju kod Menijerove bolesti su: diuretici (lekovi koji pospešuju izmokravanje), vazodilatatori (šire krvne sudove), antialergijski lekovi, regulatori autonomnog nervnog sistema, antiedematozni lekovi (protiv otoka), polivitaminska terapija, naročito vitaminom B, hormonski lekovi, antivertiginozni lekovi (protiv vrtoglavice)…

Prvih dvadeset dana treba davati velike doze lekova, a zatim se smanjuju doze lekova. Što duže traje bolest, više je obostranih oštećenja, pa je potrebno bolest rano otkriti i odmah početi sa terapijom.

Potrebno je pridržavati se i nekih opštih mera: smanjenje unosa soli, prekid pušenja i smanjenje unosa kafe, regulisanje telesne težine, šetnje, plivanje, izbegavanje stresa i fizičkog opterećenja.

Ukoliko ni jedna od ovih mera lečenja ne pomaže, može se pristupiti hirurškom lečenju.