Šta je trombocitoza?
Esencijalna trombocitoza, ili primarna trombocitemija predstavlja hroničnu mijeloprolioferativnu bolest kod koje postoji uvećanje ukupnog broja krvnih pločica (trombociti) u krvi.
Tačan uzrok nastanka esencijalne trombocitoze nije u potpunosti poznat, ali se pretpostavlja da postoji odredjeni stepen genetske predispozicije.
Pojedina istraživanja pokazuju da od esencijalne trombocitoze oboli otpirlike oko 6 osoba na 100 000 ljudi tokom jedne godine. Osobe muškog pola su podjednako pogodjene kao i osobe ženskog pola, medjutim kod mladje populacije taj procenat ide na račun ženskog pola. Ova bolest se nešto češće javlja medju pripadnicima starije populacije, mada je svaki peti pacijent mladji od 40 godina.
Kako se manifestuje esencijalna trombocitoza?
Gotovo svaki treći pacijent je u vreme postavljanja dijagnoze bez ikakvih simptoma i znakova.
Kada postoje simptomi i znakovi, kod najvećeg broja pacijenata, oni potiču od tromboze krvnih sudova.
Najčešće se javljaju
- glavobolja kao najčešći neurološki simptom, mada se mogu javiti problemi sa govorom, vrtoglavica, nesvestica, gubitak vida, epileptični napadi…
- na prstima se može javiti bol i gangrena
- tromboza velikih krvnih sudova može da zahvati krvne sudove ekstremiteta (duboka venska tromboza)
- mogu da budu zahvaćeni krvni sudovi srca (koronarni sindrom)
- na gastrointestinalnom traktu se veoma često javljaju komplikacije u vidu krvarenja
- krvarenje se može javiti i na koži, desnima, zglobovima i moždanom tkivu
- može da dodje do pojave gubitka apetita i telesne težine
Kako se postavlja dijagnoza esencijalne trombocitoze?
Anamneza sa kliničkom slikom i detaljnim pregledom može da pomogne da se postavi sumnja na ovo stanje, ali se moraju načiniti dopunska ispitivanja
Definitivna dijagnoza se postavlja na osnovu laboratorijskih analiza merenja nivoa trombocita u krvi. Takodje, pored povišenog broja trombocita može da dodje do anemije, povećanja leukocita…
Prilikom postavljanja dijagnoze dolazi u obzir i uzimanje uzorka koštane srži.
Kako se leči esencijalna trombocitoza?
Lečenje esencijalne trombocitoze podrazumeva ordiniranje hidroksiureje, interferona alfa, radioaktivnog fosfora 32 i niskih doza aspirina na dnevnoj osnovi.
Kod hitnih slučajeva, dolazi u obzir plazmafereza.
