Trovanje fozgenom

Opšte karakteristike Fozgen je bezbojan gas koji ima miris na trulo seno ili zelenu jabuku. U Prvom svetskom ratu bio je oružje za masovnu de­strukciju, a danas je široko primenjivan u industriji, posebno u sintezi ketona, plastič­nih masa, a javlja se i kao nusprodukt sa-gorevanja različitih hloriranih organskih supstanci. 

Mehanizam trovanja

Mehanizam trovanja fozgenom je kom­pleksan. Pored iritativnog efekta, svi pore­mećaji u trovanju objašnjavaju se lokalnim i nervno-refleksnim efektima ovog gasa. Fozgen povećava propustljivost plućnih kapilara i alveola, reakcijom sa lipoidima i denaturacijom belančevina endotela krvnih sudova i epitela alveola, dovodeći do izla­ska tečnosti u alveole. U patogenezi pluć­nog edema, međutim, učestvuje i zastoj krvi u plućnom krvotoku, hipoksija, acido-za, nervni i hematološki poremećaji. Fo­zgen nadražuje nervne receptore u plući­ma, impulsi preko n.vagusa dolaze u moždano stablo a odatle eferentnim pute-vima, preko simpatikusa, posreduje ošteće­nje plućnih kapilara. Nakon toga dolazi do opterećenja desnog srca i izmenjene peri­ferne cirkulacije. 

Klinička slika

1. Početni stadijum se manifestuje nadra-žajem u nosu, grlu, stezanjem u grudi­ma, ubrzanim, površnim disanjem, bra-dikardijom, što sve zajedno traje 10 do 15 minuta.
2. Drugi stadijum nastupa nakon latent­nog perioda od 4 do 6, često i do 24 ča­sa, kada dolazi do ponovnog razvoja te­goba.

3.  Stadijum plućnog edema karakteriše se otežanim disanjem, tahipnejom cijanozom, stezanjem u grudima, iskašljavanjem penušavog sadržaja, a plućnoj hipoksiji pridružuje se i cirkulatorna zbog zastoja u venskom krvotoku. Zbog toga se ovaj stadijum naziva „plava hipoksija”. Ako trovanje dalje progredirà, dolazi do razvoja „blede hipoksije”, kada bolesnik ima pepeljastu boju kože, bradipneju, Chein-Stokesovo disanje, filiforman puls, hipotenziju, depresiju resiratornog centra i edem pluća.

4.  Stadijum oporavka nastupa dva do tri dana posle trovanja, kada dolazi do postepenog oporavka, mada se letalni ishod može desiti i desetog dana trovanja. Tada smrt nastupa zbog komplikacija (pneumonija, apsces pluća, tromboza).

Terapija

Terapija trovanja fozgenom je ista kao i u trovanjima ostalim nadražljivcima.