Fliktena (phlyctaena)

Ova patološka promena patognomonična je za oboljenje poznato pod imenom Conjunctivitis phlyctae­nularis. Predilekciona lokalizacija za pojavu fliktena je bulbarna konjunktiva u blizini limbusa rožnjače, mada, se može uočiti i na drugim delovima bulbarne konjunktive. Fliktena se klinički pre­zentira kao izdignuti sivo-beličasti ili žućkasti čvorić veličine čiodine glave ili, nešto veći, okružen cirkumskriptnom hiperemijom bulbarne konjunktive. U histološkom pogledu, fliktena predstavlja ćelijski infiltrat koji se sastoji od limfocita i plazma ćelija. U daljem kliničkom toku bolesti, fliktene mogu da se resorbuju ili da egzulcerišu. I u jednom i u drugom slučaju dolazi do izlečenja bez posle-dica, odnosno bez ožiljnih promena na konjunktivi.

Ovakav izgled, lokalizacija i struktura fliktena karakteristični su za fliktenularni konjunktivitis tuberkulozne etiologije. Međutim, kako je u današnje vreme u civilizovanom svetu prevalenca tuberkuloze zanemarljiva, ovakve fliktene prava su retkost u kliničkoj praksi.

Vodeća uloga u etiologiji fliktenularnog konjunktivitisa sada pripada stafilokoku, što je dovelo i do promena u kliničkoj slici ove bolesti. Fliktenularni konjunktivitis u današnje vreme javlja se naj­češće kao epizoda u sklopu stafilokokne bolesti prednjeg segmen­ta oka. Zbog toga se umesto klasične fliktene često sreće promena poznata pod imenom fliketenularna hiperemija. Ova promena uočava se kao cirkumskriptna hiperemija bulbarne konjunktive trouglastog oblika, sa bazom trougla na limbusu rožnjače i vrhom trougla orijentisanim na suprotnu stranu. Naravno, fliktenularna hiperemija ne javlja se nikada kao izolovana manifestacija, već uvek zajedno sa znacima stafilokokne infekcije prednjeg segmenta 

oka i ostalim kliničkim znacima fliktenularnog konjunktivitisa.

Istovremeno sa postojanjem fliktenularne hipe-remije konjunktive može doći i do pojave infiltrata na rožnjači. Infiltrat rožnjače lokalizovan je na nje­noj periferiji, sivkaste je boje, lako izdignut iznad površine rožnjače i vrlo često, egzulcerisane povr­šine tako da se boji fluresceinom