Intrauterusne (unutarmaterične) infekcije
To su one infekcije koje se sa obolele majke prenose na nerođeno dete.
Rezultat infekcije, bez obzira kako ona nastaje, zavisi od vrste, broja i virulencije (zaraznosti) uzročnika, sa jedne strane, i od doba trudnoće u kome je infekcija nastupila i, shodno tome, zrelosti fetusnog imunskog sistema, s adruge strane.
Kakve posledice može imati intrauterusna infekcija?
U prvom tromesečju (period organogeneze) infekcija može prouzrokovati spontani pobačaj ili teško oštećenje ploda, koji se rađa sa urođenim anomalijama onih organskih sistema koji su se razvijali u momentu dejstva uzročnika (teratogeni efekat).
Oštećenja ploda koja su posledica teratogenog efekta su trajna, mada ne moraju biti vidljiva odmah na rođenju, već se mogu ispoljiti znatno kasnije (npr. gluvoća). Nakon završene organogeneze, infekcija majke ne mora prouzrokovati infekciju ploda i posteljice.
Ako do nje ipak dođe, rezultat može biti: intrauterusni zastoj rasta ploda (IUZR), rađanje obolelog ili mrtvog deteta, razvoj infekcije novorođenčeta neposredno nakon rođenja, koja se, u slučaju teških infekcija, može završiti i fatalno ili sa udaljenim posledicama ili ozdravljenje deteta.
Beba koja se rodi sa znacima akutne infekcije se može lečiti (i izlečiti) u slučaju svih bakterijskih infekcija, kandidijaze, kao i infekcija virusima HSV (herpes simpleks virus) i varičele, mada lečenje nema uvek povoljan ishod. Beba se, uprkos preboleloj infekciji pre rođenja, može roditi potpuno zdrava.
Kako nastaju intrauterusne infekcije?
Brojni mikroorganizmi (bakterije, spirohete, mikoplazme, hlamidije, virusi i protozoe) mogu preći sa majke na plod tokom trudnoće, porođaja ili nakon njega, direktnim kontaktom ili putem majčinog mleka. Pre rođenja, plod može biti inficiran direktno iz majčine krvi (hematogeni put), preko inficirane posteljice ili prolaskom bakterija iz spoljne sredine kroz vaginu i matericu (ascendentni put). Hematogenim putem prenose se uglavnom virusi i protozoe (Toksoplazma Gondii), a ascendentnim bakterije, hlamidije i mikoplazme.
Mogu li se intrauterusne infekcije sprečiti?
Prevencija intrauterusnih infekcija se postiže redovnom vakcinacijom protiv vi-rusnih infekcija i tuberkuloze još pre trudnoće, održavanjem visokog nivoa higijene tokom trudnoće i termičkom obradom namirnica, naročito mesa.