Šta je cistitis (urinarne infekcije) kod žena?
Urinarne infekcije su veoma česte u ženskoj popuaciji, a zapaljenski procesi mokraćne bešike (cistitis) predstavljaju većinu ovih problema. Infekcije urinarnog sistema se karakterišu kao značajna bakterijurija (prisustvo bakterija u urinu veće od 100 000 u jednom mililitru) i simptomatologija koja je karakteristična za ovu grupu oboljenja.
Kao izazivači infekcija urinarnog trakta spominju se Esherihia coli (koja je odgovorna za preko 75% slučajeva). Kao ostali izazivači spominju se i S saprophyticus, Proteus, Klebsiella species, Enterococcus faecalis, Pseudomonas, Serratia, Enterobacteriaceae, Staphylococcus saprophyticus… Najveći broj komplikovanih infekcija je nozokomijalnog porekla, odnosno nastaju u bolničkim uslovima, kao i zbog upotrebe odredjenih lekova. Takodje, kao faktori rizika spominju se upotreba urinarnog katetera, seksualni odnosi, trudnoća, kao i odredjenih vidovi kontracepcije (upotreba dijafragme i spermicida), vezikouretralni refluks kod dece…
Do pojave urinarne infekcije najčešće dolazi ascedentnim putem, odnosno ulaskom bakterija iz spoljašnje sredine, a kako su kod žena uretralni i analni otvor veoma blizu, a sama uretra kraća nego kod muškaraca, ne čudi podatak da one predstavljaju najveći broj obolelih. REdji mehanizmi nastanka urinarnih infekcija su širenje putem krvi, kao i širenje sa okolnih lokacija u organizmu.
Statistički podaci pokazuju da se urinarne infekcije javljaju veoma često, odnosno da gotovo 40% žena starosti od 20-40 godina tokom života ima navedene probleme. Takodje, urinarne infekcije se javljaju veoma često tokom trudnoće, jer dolazi do direktnog širenja bakterija sa organa digestivnog trakta. Osobe ženskog pola češće obolevaju od urinarnih infekcija i to u značajnom procentu više (oko 95%). Incidenca (broj novoobolelih osoba) se povećava sa godinama starosti. Veoma veliki skok postoji tokom perioda menoauze. Kod dece, ovaj odnos je nešto na strani dečaka kod gram negativnih bakterija.
Koji su simptomi i znaci cistitisa?
- klasično postoji otežano i bolno mokrenje (dizurija)
- veoma se često javlja česta potreba za mokrenjem
- često postoji osećaj punoće bešike i nakon mokrenja
- često se javlja bol u predelu male karlice, ili u donjim delovima trbuha
- kod svake desete žene, postoji prisustvo krvi u urinu
- često se javlja neprijatan mirisi urina (kod infekcije Ešerihijom postoji miris trulog kupusa)
- ukoliko postoji povišena telena temperatura sa malaksalošću, znojenjem i ostalim opštim simptomima i znacima, treba posumnjati na pijelonefritis (zapaljenje gornjih urinarnih puteva)
- postoji povećana osetljivost kože iznad pubičnog predela
Kako se postavlja dijagnoza cistitisa?
Anamneza sa kliničkom slikom i detaljnim pregledom pomaže prilikom postavljanja dijagnoze.
Laboratorijske analize sedimenta urina sa mikrobiološkim pregledom urina su obično dovoljne da se postavi definitivna dijagnoza.
Ultrazvučni pregled trbuha i male karlice pomaže prilikom postavljanja dijagnoze.
Komplikovanija snimanja (skener i magnetna rezonanc) su rezervisani samo za komplikacije.
Kako se leče urinarne infekcije?
Lečenje je etiološko, odnosno obavezno je prepisivanje adekvatnog antibiotika na osnovu antibiograma urinokulture.
Pomaže i povećanje unošenja količine tečnosti, a preporučuje se čaj od uve i sokovi o čajevi od brusnice.
Poželjno je upotrebljavati uroantiseptike (pipemidinska kiselina) ukoliko postoji osetljivost patogena.
Kontrolni pregled urina se obavezno vrši minimum pet dana nakon prestanka uzimanja antibiotika.