Šta je Viplova bolest (morbus Whipplei)?
Viplova bolest predstavlja retko sistemsko, koje naročito utiče na gastrointestinalni trakt, prevashodno na tanko crevo, za koju većina autora smatra da nastaje kao posledica infekcije bakterijom Tropheyma whipplei, a za posledicu ima poremećaj varenja i apsorpciju hranljivih materija, naročito masti i ugljenih hidrata.
U Viplovoj bolesti postoji taloženje glikoproteina i lipidnih supstanci u sluzokoži creva, limfnim sudovima crevnog zida i limfnim žlezdama. Pored organa digestivnog trakta, mogu biti zahvaćeni mozak, srčani mišić, zglobovi, pluća, oči i koža.
Statistički podaci pokazuju da je Viplova bolest češća kod muškaraca nego kod žena, i to češće kod ljudi koji obradjuju zemlju i čuvaju stoku. Takodje, bolest je veoma retka i pogodjena je jedna osoba na milion ljudi.
Koji su simptomi i znaci Viplove bolesti?
Kod Viplove bolesti najčešće postoje
- prolivaste, obilne, masne i smrdljive stolice
- grčevi u trbuhu
- nadimanje
- mučnina, gadjenje i gubitak apetita
- gubitak telesne težine
- bolovi u zglobovima
- groznica i povišena telesna temperatura nisu toliko česti
- smanjenje nivoa proteina u krvi rezultuje pojavom otoka na šakama, stopalima, a može se pojaviti i ascites (slobodna tečnost unutar trbušne duplje)
- može se pojaviti tamna prebojenost kože, ili čvorići na koži
- smetnje vida nastaju zbog uveitisa (zapaljenje vežnjače)
- demencija, gubitak pamćenja i konfuzija su česti kada je zahvaćeno moždano tkivo
- glavobolja i epileptični napadi su mogući
Kako se postavlja dijagnoza Viplove bolesti?
Nekada, klinička slika može biti veoma upečatljiva, pa se dijagnoza postavlja relativno lako.
Kao dopunski metodi, koristi se endoskopski pregled creva (posmatranje unutrašnjosti creva tankom sondom sa kamerom, ili pilulom sa kamerom).
Rendgenski pregled tankog creva uz gutanje barijumskog kontrasta otkriva zadebljale crevne nabore, pojačanu flokulaciju barijuma i dilataciju lumena tankog creva.
Definitivna dijagnoza se postavlja uzimanjem uzorka sluzokože i histološkom i imunohistohemijskom analizom isečka.
Kako se leči Viplova bolest?
Pošto je u pitanju infekcija, koriste se antibiotici. Može se započeti ordiniranjem penicilina, tetraciklina, baktrima.. Terapija mora da traje izuzetno dugo, jer svaki tretman kraći od godinu dana daje relaps (oko 40%), što je poseban izazov zbog mogućnosti nastanka gljivičnih infekcija zbog dugotrajne upotreba antibiotika.
Novija istraživanja pokazuju da bi Viplovu bolest trebalo lečiti doksiciklinom i hidrohlorokinom 18 meseci bez prekida. U početku pojave simptoma, ima smisla davati i male doze kortikosteroida.
Obavezan je higijensko–dijetetski režim ishrane i nadoknada vitamina, proteina, masti i nekih minerala i elemenata.
