Nekrotični enterokolitis
Nekrotični enterokolitis (NEK) je najčešće urgentno stanje vezano za gastrointestinalni trakt novorođenčeta i predstavlja sindrom oštećenja creva sa poremećajem crevne pasaže. Učestalost se kreće od 1 do 3 na 1000 živorođene novorođenčadi. Najznačajniji faktor udružen sa NEK je prevremeno rođenje, odnosno nezrelost gastrointestinalnog trakta. Početak enteralne ishrane se povezuje sa preko 90% slučajeva NEK. Od značaja su i ishemija creva, kao i crevna flora koja je drugačija nego kod zdrave novorođenčadi. Češća je pojava NEK kod ishrane mlečnom formulom nego kod ishrane majčinim mlekom.
Klinički znaci: abdominalna distenzija, odbijanje mleka, povraćanje, okultna krv u stolici ili vidljivo rektalno krvarenje, a ponekad dijareja. Dalji tok kod nelečenih pacijenata karakterišu izrazita abdominalna distenzija, povraćanje zelenog sadržaja (žuč), ascites, letargija, temperaturna nestabilnost, epizode apneje i bradikardije, a može se javiti i diseminovana intrava- skularna koagulacija sa šoknim stanjem.
Laboratorijski i RTG znaci: Broj leukocita je češće snižen nego povišen. Mogu se očekivati trombocitopenija, poremećaji koagulacije, mata- Slika 20. NEK sa izraženom intesti- bolička acidoza, poremećaj koncentracije elektrolita u krvi, hipo- ili hiperglikemija.
Radiografija abdomena je ključna za dijagnozu.
Prisutni su znaci intestinalne opstrukcije (hidroaerične senke) i zadebljanje zida creva. Intestinalna pneumatoza je patognomonična i predstavlja manje kolekcije gasa u zidu creva što daje izgled raslojavanja zida. Ponekad se viđa gasna kolekcija u sistemu vene porte, a nakon perforacije creva pneumoperitoneum
Diferencijalna dijagnoza: sepsa, ileus i volvulus kod kojih se može javiti abdominalna distenzija. Odsustvo intestinalne pneumatoze ne isključuje nekrotični enterokolitis, kao što prisustvo ne znači da se sigurno radi o ovoj dijagnozi (Hirschsprung enterokolitis i gastroenteritis).
Terapija: prekid enteralne ishrane, nazogastrična sukci- ja, korekcija acido-baznog i vodeno-elektrolitnog disbalansa, totalna parenteralna ishrana i antibiotici širokog spektra. Hirurška intervencija je neophodna kod perforacije creva, dok u ostalim situacijama nije lako doneti odluku. Brzo pogoršanje fizikalnog nalaza, progresija crevne pneumatoze ili crevna opstrukcija najčešće doprinose odluci hirurga za operaciju.