Distrofije rožnjače

Distrofije rožnjače su hereditarna, bilateralna i simetrična obo­ljenja koja karakteriše postojanje specifičnih patoloških promena u rožnjači.

Sve distrofije rožnjače imaju neke zajedničke karakteristike po kojima se lakše prepoznaju, ali i razlikuju od drugih oboljenja rožnjače. U zajedničke karakteristike distrofija rožnjače spadaju:

■    Centralna lokalizacija na rožnjači.

■    Odsustvo vaskularizacije rožnjače.

■    Relativno rani početak bolesti.

■    Spora progresivnost

■    Odsustvo bilo kakve uzročne povezanosti sa lokalnim ili sis­temskim bolestima.

Za klasifikaciju distrofija rožnjače mogu se koristiti različiti kriterijumi ali je najjednos­tavniji njihova lokalizacija u odnosu na struk­turu rožnjače. Ako se primeni ovaj kriterijum, onda se sve distrofije rožnjače mogu podeliti u tri grupe: (1) distrofije prednje površine rožn­jače, (2) distrofije strome rožnjače i (3) dis­trofije zadnje površine rožnjače.

U distrofije prednje površine rožnjače spadaju: (a) distrofije .epitela i njegove bazalne membrane i (b) distrofije Bowmanovog sloja rožnjače. Najveći klinički i epidemi­ološki značaj iz ove grupe ima Coganova mikrocistična distrofija epitela rožnjače ko|i»je najčešći uzrok pojave recidivirajućih erozija rožnjače.

Grupu distrofija strome rožnjače čini dese­tak entiteta čija je zajednička karakteristika hereditarno uslovljeno taloženje u stromi rožnjače različitih supstanci koje dovode do smanjenja providnosti rožnjače i pada kvalite­ta vida. Najveći klinički i epidemiološki značaj u ovoj grupi ima makularna distrofija strome rožnjače [Groenouvj U distrofija rožnjače’)koja je najčešća u našoj populaciji i koja rano dovodi do značajnog srmpjenja oštrine vida (treća decenija života).

U grupu distrofija zadnje površine rožnjače spadaju distrofije endotela čija je osnovna karakteristika dekompenzacija endotelne funkcije i razvoj hroničnog edema strome i epitela rožnjače. U našoj populaciji najčešće je Fuchsova endotelna distrofija, jedna od retkih koja ima kasni početak (u četvrtoj deceniji živ­ota) i gde, u završnoj fazi progresije, može doći do vaskularizacije rožnjače.

Posebnu grupu distrofija rožnjače čine ektatične distrofije čija osnovna karakteristika je deformacija zakrivljenosti rožnjače. Distrofija sa najvećom prevalencom iz ove grupe je prednji keratokohus (keratoconus anterior)  koji predstavlja koničnu deformaciju centralnog dela rožnjače koju prati visoka kratkovi-dost i nepravilni astigmatizam.

Lokalna i sistemska primena lekova ne mogu sprečiti pojavu niti zaustaviti progresiju distrofija rožnjače. Kada je providnost rož-njače drastično narušena i oštrina vida ispod upotrebljive, jed­

ina terapijska opcija je presađivanje rožnjače (keratoplastika). Ovom hirurškom intervencijom zamenjuje se centralni deo rožnjače zdravim i providnim tkivom rožnjače čime se ponovo uspostavlja njena providnost