Kongenitalne anomalije rožnjače (urodjene mane roznjace)
Kongenitalne anomalije rožnjače nastaju kao posledica poremećaja u razvoju rožnjače i okolnih struktura za vreme embrionalnog ili fetalnog života. Najčešći etiološki faktori koji mogu dovesti do poremećaja u embriogenezi rožnjače su: nasleđe, infektivni agensi, povrede, intoksikacije različitim agensima uključujući i lekove,
Za kongenitalne anomalije rožnjače karakteristično je da su prisutne na rođenju i da se tokom života bitno ne menjaju. To je njihova osnovna karakteristika koja ih diferencira od drugih patoloških stanja i oboljenja koja u osnovi imaju hereditet ili kongenital-no poreklo kao što su distrofije rožnjače.
Kao kriterijum za klasifikaciju kongenitalnih anomalija rožnjače obično se koristi njihovo kliničko ispoljavanje i lokalizacija. Na osnovu tog kriterijuma, mogu se razlikovati pet grupa anomalija: (1) anomalije u veličini rožnjače, (2) anomalije oblika rožnjače, (3) anomalije zakrivljenosti rožnjače (Slika 13), (4) anomalije u strukturi rožnjače i (5) kongenitalna zamućenja rožnjače.
Microcornea je retka unilateralna ili bilateralna anomalija koja se nasleđuje dominantno autosomalno. Horizontalni dijametar rožnjače iznosi 10 mm ili manje, prednja očna komora je plitka a ostale strukture obično normalne. Najčešće se viđa kao deo male očne jabučice (microphthalmus) i uvek je praćena poremećajem refrakcije oka u smislu postojanja dalekovidosti (hypermetropia).
Megalocornea je retko, bilateralno i neprogresivno uvećanje rožnjače koje postoji na rođenju. Dijametar rožnjače iznosi 13 mm ili još više, prednja očna komora je duboka i često postoji nepravilna zakrivljenost rožnjače (astigmatizam). Rede se javlja kao izo-lovana kongenitalna anomalija a mnogo češće udružena sa drugim anomalijama tfbkviru nekih sindromnih stanja.
Cornea plana je zaravnjena rožnjača čija je zakrivljenost znatno manja u poređenju sa normalnom rožnjačom. Nastaje kao posledica genetske uslovljenosti ili neke intrauterine infekcije. Smanjena prelomna moć zaravnjene rožnjače nepovoljno utiče na prelamanje svetlosti kroz dioptrijski aparat oka što se automatski odražava na kvalitet vida.