Primarni angularni glaukom
Primarni angularni glaukom nastaje kao posledica naleganja i zatvaranja komornog ugla korenim delom dužice. Ovo zatvaranje komornog ugla je praćeno naglim skokom intraokularnog pritiska i dovodi do kliničke slike akutnog glaukoma. Zatvaranje komornog ugla nekada se razvija postepeno sa nastajanjem sraslina, odnosno sinehija u komornom uglu što se viđa kod hroničnog angularnog glaukoma. Kod intermitentnog oblika angularnog glaukoma dolazi do povremenog bloka ugla koji se sponatano deblokira da bi kasnije došlo do ponovnog bloka. Obično posle nekoliko spontanih deblokada ugla nastane akutni glaukom koji se ne može spontano otkloniti ili intermitentni glaukom postepeno prelazi u hronični angularni glaukom.
Epidemiologija
Angularni glaukom se znatno rede javlja od glaukoma sa otvorenim uglom pri čemu je tri puta učestaliji kod žena nego kod muškaraca. Javlja se u prošeku nešto ranije, u šestoj deceniji života, nego glaukom sa otvorenim uglom.
Patogeneza
Blokiranje komornog ugla kod primarnog glaukoma javlja se kod osoba koje imaju anatomske predispozicije za nastanak ove bolesti.Anatomske predispozicije obuhvataju
- uzan komorni ugao
- plitku prednju komoru
- veliko sočivo
- visoku hipermetropiju
Boravak u mraku, stres, uzimanje kapi koje izazivaju midrijazu pogotovo kada su udruženi kod osoba sa uzanim komornim uglom, mogu da dovedu do slike akutnog glaukoma. Pupilarni blok, odnosno otežano oticanje očne vodice iz zadnje očne komore u prednju komoru kod predisponiranih osoba dovodi do porasta pritiska u zadnjoj komori i potiskivanja korenog dela dužice koji je i najtanji deo, prema komornom uglu. Naleganjem korenog dela dužice na trabekulum onemugućava se oticanje očne vodice kroz drenažni sistem oka i dolazi do razvoja angularnog bloka i kliničke slike akutnog glaukoma. Ipak, najčešće kod angularnog glaukoma prisutni su i pupilarni blok i angularni bbk.
Sasvim retko angularni blok može da se razvije kod osoba sa normalno dubokom prednjom komorom ali veoma uzanim komornim uglom. Ovde se akutni glaukom razvija bez pupilarnog bloka i označava se kao mehanizam plato irisa.
Ukoliko se akutni glaukom ne leci pravovremno i adekvatno, razvijaju se goniosinehije kojima se trajno sprečava deblokiranje ugla. Tako akutni glaukom prelazi u hronični angularni glaukom. Nekada je sam tok zatvarnja ugla postepen i praćen razvojem sinehija koje zatvaraju prvo vrh ugla, a kasnije i ostale defove ugla. IOP postepeno raste, bolovi izostaju i dolazi do razvoja slike hroničnog angularnog glaukoma. Blokiranje ugla može da bude i privremeno tako da se posle određenog vremena IOP spontano normalizuje i tada se razvija slika intermitentnog angularnog glaukoma.
Klinička slika
Klinička slika akutnog glaukoma Bolesnici sa akutnim glau-komom žale se na iznenadan i jak bol u jednom oku koji je praćen zamagljenim vidom.Pre pojave akutnog napada bolesnici navode da su primetili prsten od duginih boja oko izvora svetlosti kao i izvesnu napetost u oku. Nekada je bol u oku udružen sa jakom glavoboljom i povraćanjem. Zauzimajući prinudni položaj sa zategnutom trbušnom muskulaturom, nekada ova klinička slika može da zavede lekara da se radi o akutnom abdominalnom oboljenju ili o intrakra-nijalnom procesu. Oftalmološkim pregledom otkriva se veoma visok očni pritisak koji može da bude i preko 60 mmHg što se i digitalnom metodom merenja može da utvrdi jer je obolelo oko veoma tvrdo. Zastojna hiperemija vežnjače, smanjenje providnosti i osetljivosti rožnjače, plitka prednja komora, i široka ženica predstavljaju osnov kliničke slike akutnog glaukoma.
Pregledom komornog ugla otkriva se blok ugla, dužica je balonirana, sa konveksitetom prema prednjoj komori čineći je još plićom. Veoma visok intraokularni pritisak dovodi do ishemije papile očnog živca, a kada akutni napad dugo traje dolazi do ireverzibilnih oštećenja. Posle akutnog glukoma na dužici se mogu naći atrofične zone kao posledica ishemije kao i mrljasta zamućenja u sočivu ispod prednje kapsule (Vogtova katarakta).
Klinička slika hroničnog angularnog glaukoma U anamnezi bolesnik navodi povremene glavobolje, prolazni bol u oku. Očni pritisak je povišen preko 30mmHg, prednja komora je plitka, na dužici se nalaze subatrofi-čne zone kao posledice ranijeg akutnog glaukoma. Pregledom očnog dna može se naći različit stepen oštećenja papile očnog živca.
