Strana tela disajnih i digestivnih puteva
Strana tela u disajnom i digestivnom putu dece su veoma česta pojava. Prevalenca stranih tela digestivnog sistema je uglavnom između 14 meseci i 6 godina, a respiratornog sistema od 2-10 godina starosti.
Faktori koji povećavaju mogućnost unošenja stranih tela su male dimenzije digestivnog i respiratornog trakta kod dece, nedovoljna koncentracija dece i usmerava-nje pažnje na više stvari odjednom, nesposobnost da se u dečjem dobu manipuliše predmetima u ustima, a naročito udružena sa akutnim respiratornim oboljenjima koja uslovljavaju naglo zakašljavanje i disanje na usta. Simptomi često zavise od prirode i porekla stranog tela (organsko-iri-tirajuće ili neorgansko-neiritirajuće), koliko dugo je strano telo prisutno, a naravno i od položaja.
U digestivnom traktu strana tela uzrokuju kašalj, dispneju, odbijanje hrane, bol i tegobe kada se hrana unese, pojačanu sali-vaciju i konačno povraćanje.
Kada je lokalizacija u disajnim putevi-ma, simptomi mogu biti: respiratorni distres, kašalj, bol, promuklost, hrkanje, he-moptiza, dispnea, muka, stridor, cijanoza, mukopurulentna ekspektoracija i povišena temperatura. U slučaju neprepoznavanja stranog tela disajnih puteva u akutnoj fazi, oboljenje kasnije prolazi kroz nekoliko manifestnih i latentnih stadijuma.
Dijagnoza se zasniva na anamnezi, kliničkom nalazu i fiberoptičkoj endoskopi-ji. Radiografija se koristi da eventualno prikaže metalna strana tela ili skopija prikaže »klaćenje medijastinuma», a naravno i za otkrivanje eventualnog prisustva posledičnog emfizema ili atelektaze.
U odstranjenju stranog tela se, u izuzetno retkim slučajevima, može primeniti Hajmlihov manevar, sa snažnom kompresijom na epigastrijum, ali uglavnom se izvodi endoskopskim putem. U dijagnostici se u većini slučajeva koristi fiber-optička endoskopija, dok se samo izvođenje odstranjivanja stranog tela vrši putem rigidne laringo-traheo-bronhoskopije u opštoj anesteziji. Intervencija spada u visoko-rizične i treba je izvoditi samo u stručno i tehnološko osposobljenim ustanovama. Tra-heostomija se izvodi retko i neophodna je samo ako postoji teška respiratorna disfunkcija.
