Šta je Pertesova bolest (avaskularna nekroza glave butne kosti – femura)?
Pertesova bolest predstavlja avaskularnu nekrozu glave butne kosti, femnura, odnosno propadanje tkiva glave butne kosti usled problema sa snabdevanjem krvlju pomenute regije.
Ova bolest ima podmukao početak, a najčešće se javlja nakon povreda regije kuka. Češće se javlja na jednom kuku, a kod svakog desetog pacijenta, može da se javi na oba kuka. Postoje teorije koje govore u prilog ubrzanom rastu u ovom periodu, kada ne dolazi do adekvatnog prokrvljavanja pomenute regije.
Definitivan uzrok nije u potunosti poznat, ali deca sa ovim problemom mogu da imaju neravnomeran rast i disproporciju tela. kraću figuru, a često se spominje i obolevanje od toksičnog sinovitisa, lečenja kortikosteroidima i urodjene dislokacija kuka.
Statistički podaci pokazuju da se ova bolest najčešće javlja kod dece uzrasta od 4-10 godina, i to najčešće kod dečaka, a znatno redje kod devojčica. Odnos dečaka prema devojčicama je gotovo 4 prema jedan. Na svu sreću, bolest se javlja na svakih 100 000 dece.
Kako se manifestuje Pertesova bolest?
- najčešće i najranije se javlja povremeno hramanje zahvaćene noge
- dete može da se žali na povremen bol prednjeg dela butine i regije kuka
- može da se javi ograničenost pokreta zahvaćenog kuka
- bol kod dece se može javiti samo prilikom odredjenih pokreta, ali i prilikom mirovanja, mada znatno redje
Kako se postavlja dijagnoza Pertesove bolesti?
Anamneza sa kliničkom slikom i detaljnim pregledom može da pomogne u postavljanju dijagnoze.
Laboratorijska ispitivanja mogu da pokažu promene u leukocitnoj formuli, ili povećanje sedimentacije.
Rendgenski snimak kuka u dve projekcije u velikoj meri pomaže prilikom postavljanja dijagnoze.
Scintigrafija kostiju u velikoj meri pomaže da se utvrdi postoji li nekroza koštanog tkiva.
Diferencijalno dijagnostički mora da se misli na osteomijelitis, pigoeni artritis, prolazni sinovitis, apsces mišićnog tkiva, juvenilni artritis, femoralna epifizeoliza i neoplazme kostiju.
Kako se leči Pertesova bolest?
Lečenje obuhvata uklanjanje irirajućih faktora na zgloba kuka. Inicijalno se savetuje mirovanje i pošteda noge, Noga treba da je odmaknuta (u abdukciji) i u spoljašnjoj rotaciji kako bi glava butne kosti bila u zglobnoj čauri (acetabulum).
Navedeni položaj se postiže stavljanjem femoralnih proteza, ili hirurškim pristupom. Hirurški pristup podrazumeva osteotomiju koja može dovesti do skraćenja kostiju i hroničnog hramanja. Hirurški pristup ne ubrzava zarastanje kostiju, ali pomaže da kost prilikom zarastanja poprimi sferičan oblik.