Zajedničke karakteristike svih defleksionih stavova su da je glava u manjem ih većem stepenu defleksije, po čemu su uostalom i dobili ime (a), da su leđa su pozadi (b), da je porođaj produžen, odnosno skoro nemoguć vaginalnim putem (c), da je učestalost manja od 1% (d) i da svi bez-raz­like pripadaju grupi visokorizičnih porođaja.

Temeni stav

Temeni stav (presentatio parietalis) je stav sa najmanjim ih prvim stepenom defleksije. Tačka vodilja je, kao što je već pomenuto, velika fontanela.

Uzroci koji dovode do temenog stava su, od strane ploda: prevremeni porođaj, mrtav plod, kratak vrat (brachiephalia), ispala ručica. Od strane majke: rahitična karlica, tumori praevia, slabe kontrakcije i naponi.

Dijagnoza se postavlja isključivo unutrašnjim pregledom gde se jasno pipa velika fontanela četvorouglastog oblika koja je istovremeno i tačka vodilja. Spoljnim pregledom mogu se napred napipati sitni delovi koji mogu probuditi sumnju, ah oni se pipaju i kod zadnjeg potiljačnog stava. Ultrazvučni pregled, sem bolje procene težine ploda i drugih elemenata biofizičkog profila, neće pomoći u dijagnozi temenog stava.

Mehanizam porođaja odvija se tako što se glava učvršćuje u karlični ulaz u blagoj defleksiji sa suturom sagitalis, obično u jednom od kosih prečnika karličnog ulaza i leđima prema pozadi. Prečnik kojim glava ulazi u karlicu je frontook- đpitalni i iznosi 12 cm, a obim glave u tom prečniku je 34 cm. Tačka vodilja je velika fontanela. Pri unutrašnjoj rotaciji mala fontanela se okreće pozadi, a glava je i dalje u prvom ste­penu defleksije. Kada se rodi teme, tačka oslonca (hipomohlion) postaje granica čela i kosmatog dela glave, koja se oslanja o donji rub simfize. Fleksijom glave preko međice se prvo rađa potil­jak, a potom nastupa defleksija kojom se rađaju čelo i lice. Porođaj kod temenog stava je produžen iz razloga nepravilnog stava u kom glava prolazi kroz porođajni kanal većim obimom nego kod potiljačnog stava. U toku samog porođaja moguće je, da se postavljanjem porodilje na bok, na stranu gde je bliže potiljak, temeni stav koriguje i prevede U potiljačni stav, što je daleko povoljnije za tok i ishod porođaja, nego temeni stav.

Pri izlasku, meki, a i koštani delovi porođajnog kanala su više ugroženi, pa su povrede češće i stoga je neophodno napraviti izdašnu epiziotomiju uz obaveznu prethodnu infiltraciju lokalnog anestetika na mestu incizije. Zbog produženog porođaja i iscrpljenosti porodilje, češće se primenjuju izlazni vakuum i forceps, što dodatno porođaj čini rizičnim. Kada se uzmu sve iznete činjenice, u mnogo većem pro­centu se, ukoliko porođaj ne napreduje, donosi odluka za carski rez. Kod temenog stava veoma retko se potiljak rotira napred i vaginalni porođaj u toj poziciji je skoro neizvodljiv, pa je carski rez jedino muguće rešenje.

Čeoni stav

Čeoni stav (presentatio frontalis) je patološki stav sa srednjim, ili drugim stepenom defleksije. Najnepovoljniji je defleksionih prezentacija. Vaginalni tok porođaja skoro je nemoguć, ako se radi o normalno donesenom plodu i normalno razvijenoj porodilji. Srećom veoma je redak i javlja se u manje od 0,5%o svih porođaja.

Uzroci koji dovode do čeonog stava slični su onim koji dovode do temenog stava.

Dijagnoza čeonog stava postavlja se uglavnom unutrašnjim ginekološkim pregledom, gde se kao tačka vodilja pipa čelo i glabela, koren nosa sa očnim lukovima, pri čemu treba biti veoma pažljiv da ne bi došlo do povrede očiju. Kao i kod ostalih defleksionih stavova, leđa su pozadi. Kod ovog defleksionog stava, glava ulazi u karlični ulaz svo­jim najvećim prečnikom (mentookcipitalnim) promera 13 cm, obimom oko 36 cm.

Kako je naglašeno da je porođaj kod čeonog stava u normalnim okolnostima nemoguć vagi­nalnim putem, on Se može odvijati vaginalno samo prelaskom u manji ih veći stepen defleksije. Ukoliko bi se porođaj odvijao vaginalno, onda bi tačka oslonca (hypomolion) bila sredina nosne kosti i zigomatična kost, pa bi se prvo preko međice rodilo teme i potiljak, a postupkom defleksije bi se rodilo lice, usta i brada.

Lični stav

Lični stav (presentatio facialis) je stav sa navećim stepenom defleksije, ah istovremeno ne znači da je najnepovoljniji stav za eventualni vagi- nalni porođaj. Glava stupa u karlicu sublingvo- parijetalnim prečnikom, koji je dugačak 10 cm, sa obimom od 33-34 cm. Učestalost ovog stava je manja od 0, 5% porođaja.

Uzroci ovog stava su slični uzrocima ostalih defleksionih stavova sa prevalencom na tumore brahicefalične regije kod ploda.

Dijagnoza ličnog stava se postavlja uglavnom unutrašnjim pregledom gde će se pažljivom pal- pacijom napipati pojedini delovi lica, koji ni u kom slučaju ne bi trebalo biti zamenjeni karličnom prezentacijom. U toj dilemi ultrazvuk će biti od izuzetne koristi. Tačka vodilja je neki deo lica, brada, usta ili nos.

Mehanizam porođaja kod ličnog stava odvija se tako što glavica stupa u karlični ulaz sa sred­njom crtom lica, u poprečni prečnik karličnog ulaza ili u jedan od kosih, sa licem koje je tačka vodilja i okrenuto je napred prema simfizi. Takvim stavom glavica se spušta skoro do izlaza kad se dešava unutrašnja rotacija. Pri kraju rotaci­je u otvoru vulve se pojavi brada, usta i delovi lica pod simfizom. Kada se rodi lice, tačka oslonca postaje hioidna kost, koja se oslanja o donju ivicu simfize, pa se fleksijom preko međice rode čelo, teme i potiljak i time je rađanje glavice završeno. Lice je zbog staze otečeno i lividno, oči zatvorene. Vaginaini porođaj kod stava licem je moguć, ah zbog mnogobrojnih komplikacija koje mogu da se dese u tom procesu, akušeri se veoma lako odlučuju za carski rez.

Ako se ipak odluči da se porođaj odvija vagi- nalno, on mora da se vodi ekspektativno i strplji­vo. Porodilja se štavi na bok gde je brada da bi se olakšala rotacija i istovremeno sprečila prezenta­cija čelom. Na samom izlazu ako dođe do zastoja, može se primeniti forceps, dok je vakuum kon- traindikovan. Mentoposteriorni stav licem je izuzetno redak i porođaj veginalnim putem kod ove.varijante ličnog stava je nemoguć.

Na kraju bi se moglo zaključiti da je za pravi­lan postupak kod defleksionih stavova potrebna tačna i precizna dijagnoza, ocena stanja porodilje i ploda, kao i veština i sposobnost akušera koji treba da proceni da li da se upusti u vaginaini porođaj, ili da se na vreme odluči za carski rez.