Karlična prezentacija ploda

Karlična prezentacija je vid uzdnžnog položaja, u kome plod prednjači karlicom ili nožicama.

Karlična prezentacija ploda je češća u prema- turusa. Primećeno je da se fetusi sa anomalijama obično postavljaju u karličnu prezentaciju.

Porođaj u karličnoj prezentaciji praćen je većim brojem kompli-kacija, i povećanim perina- talnim mortalitetom i morbiditetom. Praćen je češće placentom previom, fetusima male telesne mase, i intrauterusnim zastojem u rastu ploda. Incidenca fetalnih i razvojnih anomalija je povećana kod porođaja u karličnoj prezentaciji, kao i procenat operativno završenih porođaja.

INCIDENCA

Incidenca karlične prezentacije u porođaju je između 3 i 4%.

ETIOLOGIJA

Etiološki momenti odgovorni za nastanak karlične prezentacije su uterusna relaksacija uzro­kovana multiparitetom (a), veći broj fetusa (b), polihidramnion (c), hidrocefalija (d), prethodna karlična prezentacija (e), uterusne anomalije (f) i tumori karlice (g). Implatacija placente u kor- nualnom ili fundalnom regionu rede može biti etiološki faktor (h), a isto se odnosi i na placentu previju (i).

TIPOVI KARLIČNE PREZENTACIJE

Karlična prezentacija ploda može biti potpuna ako fetus prednjači karlicom i obema nogama koje su savijene u kukovima i kolenima, a pete su usko priljubljene uz trticu (slika 2-11)

Nepotpuna karlična prezentacija može biti trtična, kolena i nožna. Kod trtične prezentacije plod prednjači karlicom sa\ nožicama savijenim u kukovima i ispruženim uz trup, kod kolenog prednjače kolena, a nožice kod nožnog. Kod nepotpune karlične prezentacije češći je prolaps pupčanika. Naime, karlica ploda često ne zatvori u potpunosti karlični ulaz, pa pupčanik može da ispadne. 

DIJAGNOZA

Dijagnoza karlične prezentacije se postavlja spoljašnjim akušerskim pregledom, odnosno Leopoldovim hvatovima (a), unutrašnjim akušerskim pregledom (b), ultrazvučnim pregle­dom, kada se vizualizuje prednjačeća karlica (c) i rendgenskim snimkom, što ima samo istorijski značaj (d).

PROGNOZA

Porođaj u karličnoj prezentaciji praćen je većim rizikom i po majku i po fetus.

Maternalni rizik je uglavnom povezan sa povećanim brojem operativno završenih porođaja (carskih rezovi). Opisane su i povrede mokraćne bešike.

Fetalni rizik je vezan za povređivanje u porođaju. Česta su oštećenja intrakranijalnih struktura, kičmene moždine, larinksa, jetre, adere- nalnih žlezda i slezine. Povećan je i perinatalni mortalitet zbog pridruženih fetalnih malformacija, koje pokazuje 6,2% fetusa u karličnoj prezentaciji.

Dilatadja kod karlične prezentacije je obično nešto sporija jer je prednjačeća karlica manja i mekša od glavice ploda, pa time i drugačije utiče na širenje grlića materice. Karlica ploda ne vrši dovoljan pritisak na cervikalne ganglije, tako da i naponi mogu biti nešto slabiji. Karlica ploda u potpunosti ne zatvara karlični ulaz, tako da može doći do naleganja i ispadanja pupčane vrpce. Mehanizam porođaja karakterišu tri rotacije: rota­cija karlice ploda, rotacija ramena i rotacija fetalne glavice. Intertrohanterična linija karlice ploda postavljena je u poprečni prečnik karličnog ulaza ih je lako iskošena. U porođajnom kanalu ona čini unutrašnju rotaciju, tj. u sredini karlice majke pos­tavlja se u kosi a na izlazu karlice u pravi promer. Ispod simfize se prvo rađa prednja trtica, sve do karličnog grebena, pa se plod njome oslanja o donju ivicu simfize i savija naviše, tj. vrši latero- fleksiju pa se preko međice rađa i zadnja trtica. Nakon izlaska, pre nego ramena stupe u karlični ulaz, obe trtice vrše spoljašnju rotaciju pa se trup rađa tako što leđa izlaze ispod simfize. Još dok se leđa nisu rodila u potpunosti, u karlični ulaz stu­paju ramena ploda koja prolazeći kroz malu karli- cu vrše unutrašnju rotaciju. U karhčnom ulazu ramena ploda su u poprečnom, u sredini karlice u kosom, a na izlazu karlice u pravom prečniku. Prvo‘se rađa prednje, a potom i zadnje rame ploda Zatim izlazi vrat ploda, a potom i glavica, prilagođavajući se koštanom sistemu male karlice najmanjim obimima i prečnicima. Sutura sagitalis fetalne glavice se u karhčnom ulazu postavlja u poprečni promer, u sredini karlice u kosi promer, a na izlazu karhce u pravi prečnik, tako da načini unutrašnju rotaciju od oko 90°. Kada se unutrašnja rotacija završi, glava se subokcipital- nim delom, kao hipomohionom, oslanja o donju ivicu simfize i tada se preko međice defleksijom rađaju brada, lice, čelo i potiljak.