Šta je tamponada srca (izliv u srčanoj kesi)?
Srčana tamponada označava stanje u kom dolazi do nakupljanja tečnosti u perikardnoj kesi (prostor oko srca) i poremećaja rada srca.
Ovo stanje dovodi do značajnog smanjenja punjenja srca krvlju sa niskim udarnim volumenom i smanjenim snabdevanjem krvlju. Stanje je opasno po život i treba ga hitno lečiti.
Sve bolesti koje uzrokuju perikarditis (upalu srčane maramice) i nakupljanje tečnosti mogu dovesti do srčane tamponade. Najčešći uzroci perikardnog izliva sa tamponadom su traume srca, idiopatski perikarditis (nepoznat uzrok), tumorski, postradijacioni perikarditis…
Važna ulogu u nastanku kliničkih simptoma ima brzina nastajanja tamponade.
Brzo nakupljanje male količine tečnosti može izazvati teške simptome, jer nema vremena da se perikard rastegne dovoljno i prilagodi stvaranju izliva. U slučaju da nakupljanje nastaje sporije, perikard se može prilagoditi i moguće je nakupljanje većih količina tečnosti bez simptoma tamponade (1,5l – 2 l).
Koji su simptomi i znaci tamponade srca?
Za srčanu tamponadu je karakterističan trijas znakova koji uključuje:
- nizak krvni pritisak (hipotenzija)
- sistemski venski zastoj sa otocima i našikanim venama vrata
- malo srce koje nije napunjeno krvlju
Ovim znacima se mogu pridružiti
- ubrzana srčana frekvencija (tahikardija)
- ubrzano disanje (tahipneja)
- otežano disanje (dispneja)
- paradoksalni puls (jači puls za vreme izdisaja, a slabiji pri udisaju)
- poremećaji svesti, sve do kome.
Kako se postavlja dijagnoza tamponade srca?
Osim kliničke slike i anamneze, u dijagnozi pomažu rendgenski snimak pluća i srca (posebno kod dugotrajnog nakupljanja većih količina tekčnosti).
Ultrazvučni pregled srca (ehokardiografija) je dijagnostička metoda prvog izbora u dijagnostikovanju tamponade srca.
Kateterizacija srca sa merenjem pritiska u srčanim šupljinama može da pomogne u postavljanju dijagnoze, ali nekad predstavlja gubitak vremena, jer tamponada predstavlja životno ugrožavajuće stanje.
Kako se leči tamponada srca?
Lečenje tamponade srca je isključivo invazivno, tj radi se punkcija srca sa evakuisanjem izliva, a kod pacijenata kod kojih se tamponada stvara nakon operacije srca, dolazi u obzir ponovno otvaranje grudnog koša.
