Šta je divertikulum kolona (debelog creva)?
Divertikularna bolest je stanje u kojem na crevima postoji proširenje, odnosno izbočenje zida (poput prsta na rukavici). Divertikularna bolest se naziva bolešću ukoliko postoje i simptomi od strane organa za varenje, a ukoliko simptomi ne postoje, onda se stanje naziva divertikuloza.
Divertikulumi se nalaze na mestu prolaska krvnih sudova kroz mišićni sloj creva i najčešće mesto na kojima se javljaju je sigmoidni kolon, jer u njemu postoji povećan pritisak unutar creva, ali je moguća lokalizacija na bilo kojem delu creva. Takodje, moguća je pojava multiple divertukuloze na svim delovima debelog creva koja se karakteriše naslednom predispozicijom. Ukoliko se divertikulum zapali, onda se to stanje naziva divertikulitis.
Ovo stanje se redje nalazi kod osoba mladjih od 40 godina, a sa starenjem se povećava incidenca njenog nastanka. Postoji povezanost nastanka sa smanjenim unosom vlakana, a povećanim unosom mesa u ishrani. Nije evidentno prisustvo povećanje incidence medju polovima.
Kako se manifestuje divertikulum debelog creva?
Mnogi pacijenti koji imaju divertikulum debelog creva nisu svesni njegovog postojanja, jer najčešće stanje prolazi asimptomatski.
Ukoliko postoje simptomi i znaci, onda su to
- bol u vidu grčeva u donjem delu trbuha, više sa leve strane (sigmoidni kolon)
- bol se smanjuje nakon pražnjenja
- postoji nadimanje trbuha
- može se javiti proliv, ili zatvor
Divertikulitis je najčešća i veoma ozbilja komplikacija divertikuloze debelog creva i karakterišu ga bol u trbuhu i povišena telesna temperatura. Može se pojaviti i krvarenje u stolici. U slučaju nelečenih divertikulitisa, postoji opasnost od perforacije, peritonitisa i sepse. Kao veoma ozbiljna komplikacija nelečene bolesti postoji opasnost nastanka tumorskih promena.
Kako se postavlja dijagnoza divertikuluma debelog creva?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom može da pomogne da se posumnja na ovo stanje.
Kontrastno snimanje (irigografija) može da pomogne u postavljanju deijagnoze.
Kolonoskopija ( uvodjenje sonde sa kamerom i snimanje unutrašnjosti creva) je zlatni standard u postavljanju dijagnoze divertikuluma debelog creva.
Skener i magnetna rezonanca su rezervisani za komplikacije nelečene bolesti.
Analize krvi koje bi upućivale na ovo stanje ne postoje, osim nekih standardnih promena koje bi upućivale na eventualnu infekciju (divertikulitis).
Kako se leči divertikulum debelog creva?
Definitivno izlečenje divertikuluma nije moguće (osim hirurškog isecanja bolesnog dela creva), ali je moguća simptomatska terapija i redovno praćenje stanja.
Ako su simptomi blagi, treba povećati količinu vlaknastih supstanci u ishrani. Ukoliko lekar proceni, kod ozbiljnijih simptoma, mogu se dati i lekovi koji stimulišu peristaltiku creva.
Ukoliko dodje do infekcije i pojave divertikulitisa, podrazumeva se upotreba antibiotika i obavezno bolničko lečenje, zbog mogućih opasnih komplikacija.
Obavezno je redovno praćenje kolonoskopskim pregledima, a u slučaju recidiva infekcija, nekih ozbiljnijih komplikacija i multiplih promena na crevima dolazi u obzir i hirurško lečenje.
