Šta je atrezija hoana (otvora nosnih hodnika)?

Hoane predstavljaju otvore nosnih šupljina putem kojih vazduh ulazi i gornje disajne puteve i izlazi iz njih.

Atrezija hoana predstavlja nedostatak, ili izostanak ovih otvora zbog postojanja membrane (koja može biti koštana, ili membranska) i koja ograničava prolaz vazduha u disajne organe i iz njih.

Veoma je ozbiljna kongenitalna malformacija, jer je detetu ugroženo normalno disanje i može doći do smrtnog ishoda novorodjenčeta.

Atrezija hoana se javlja često zajedno sa nekim drugim kongenitalnim malformacijama poput koloboma, atrijalnog septalnog defekta, nespuštenih testisa, mentalne retardacije i malformacija ušiju.

Javlja se na svakih 10 000 novorodjenčadi i nešto češće  sa desne strane. Ne postoji rasna predilekcija, a deca ženskog pola su pogodjena češće nego deca muškog pola.

Kako se manifestuje atrezija hoana?

Ukoliko se javlja sa obe strane, atrezija hoana je smrtonosna kongenitalna malformacija, jer je onemogućeno normalno sisanje, zato što ne postoji mogućnost disanja kroz nos koje je kod akta sisanja neophodno.

Ukoliko postoji nemogućnost disanje sa cijanozom (plavičasto prebojenom kožom), verovatno da postoji obostrana atrezija hoana.

Poboljšanje disanja i gubitak plavičaste prebojenosti kože nestaje kada dete otvori usta.

Jednostrana atrezija hoana može da ostane neprimećena godinama, a pacijenti se žale na curenje iz nosa i zapušen nos.

Takodje, kod jednostrane atrezije postoji otežano sisanje novorodjenčeta, pa je slabiji rast i razvoj.

Kako se postavlja dijagnoza atrezije hoana?

Brzo postavljanje dijagnoze je neophodno ukoliko postoji obostrana atrezija hoana i tada postoji neprohodnost katetera, kao i nepomeranje tankog parčeta papira kada su zatvorena usta deteta, ili nemagljenje ogledala.

Takodje, uduvavanje vazduha Pulicerovim balonom pomaže u postavljanju dijagnoze, kao i ubrizgavanje u nos obojenih rastvora koji bi se videli u ždrelu.

Rinografija je metoda rendgenskog snimanja sa ubrizgavanjem kontrastne boje, ali je bolje raditi skenersko snimanje (kompjuterizovana tomografija).

Skener omogućava postavljanje dijagnoze, ali i utvrdjivanje tačnog stepena atrezije, mesta atrezije, utvrdjivanje da li je u pitanju membranska, ili koštana struktura.

Kako se leči atrezije hoana?

Lečenje može biti urgentno, ili elektivno.

Urgentno lečenje se sprovodi odmah nakon rodjenja, najčešće kod obostrane atrezije novorodjenčeta i potrebno je plasirati airway, ili endotrahealni tubus do operativnog lečenja.

Ranije se radila transnazalna punkcija koja je podrazumevala probijanje membrane kroz nos, ali se u današnje vreme sve više napušta, zbog recidiva nakon intervencije.

Postoji mogućnost endoskopskih tehnika potpomognutim laserima koje daju dobre rezultate, ali nekada se mora raditi i klasično hirurško lečenje.

Veoma često, u postoperativnom periodu, pacijenti zahtevaju debridman, ili dilatacije, zbog mogućnosti recidiva i ponovnog okoštavanja.