Šta je dijastematomijelija (rascep kičmene moždine)?
Dijastematomijelija predstavlja kongenitalnu malformaciju (urodjenu manu) koja se karakteriše uzdužnim rascepom kičmene moždine, obično na nivou iznad prvog lumbalnog pršljena (prvi krsni pršljen), ali je moguća pojava rascepa kičmene moždine na bilo kom segmentu.
Ovaj uzdužni rascep je ograničen koštanom, hrskavičavom, ili fibroznom strukturom unutar kičmenog kanala koji razdvajaju kičmenu moždinu na dva dela. Obično se kičmena moždina ponovo spaja na donjim partijama u jednu celinu, mada može ostati razdvojena sve do caudae eqinae (konjski rep) koja predstavlja njen završetak.
Tačan uzrok nastanka dijastematomijelije nije u potpunosti poznat, ali je pokazano da se ovo stanje nalazi često zajedno sa spinom bifidom, kifoskoliozom, skoliozom, leptirastim pršljenovima, ali i prisustvom tumorskih formacija, hidromijelije, siringomijelije, mada znatno redje.
Statistika pokazuje da su ženska deca znatno češće pogodjena nego muška deca. Dijastematomijeliju bi trebalo razlikovati od nekih stečenih stanje poput cista, jer je u pitanju isključivo urodjena mana.
Kao što je napomenuto, dijastematomijelija se najčešće javlja na donjem grudnom, ili gornjem krsnom segmentu kičmene moždine. Dijastematomijelija vratnog segmenta se javlja izuzetno retko.
Koji su simptomi i znaci dijastematomijelije?
Simptomi i znaci dijastematomijelije se mogu javiti bilo kada u životu, mada se najčešće javljaju tokom ranog detinjstva.
Kožne promene (teratormi, hemangiomi, lipomi) se javljaju kod svakog drugog pacijenta na koži iznad kičmenog stuba.
Neurološki simptomi nisu specifični i mogu da budu u vidu mišićne slabosti, bola u donjem delu ledja, problema sa osećajem dodira i osećajem za toplo, ali i problema sa kontrolisanjem pražnjenja creva i mokraćne bešike.
Kako se postavlja dijagnoza dijastematomijelije?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom može da pomogne da se postavi sumnja na ovu malformaciju, ali nije dovoljna za postavljanje definitivne dijagnoze.
Mijelografija predstavlja metodu koja podrazumeva ubrizgavanje kontrastnog sredstva u kičmeni kanal i koristi se u postavljanju dijagnoze.
Običan redngenski pregled kičmenog stuba obično nije dovoljan za postavljanje dijagnoze dijastematomijelije, osim u slučaju postojanje koštanih struktura unutar kičmenog kanala.
Skener (kompjuterizovana tomografija) je obično metoda dovoljna za postavljanje dijagnoze dijastematomijelije, ali je nuklearna magnetna rezonanca metoda zlatnog standarda.
Elektromiografija omogućava da se ustanovi usporavanje brzine sprovodjenja nervnih impulsa kroz odredjene nerve.
Takodje, intrauterini skrining ultrazvučnim pregledom, tokom drugog tromesečja trudnoće omogućava da se vizualizuju promene.
Kako se leči dijastematomijelija?
Pacijenti kod kojih je postavljena dijagnoza dijastematomijelije, a koji nemaju simptome i znake bolesti ne zahtevaju nikakav tretman već samo redovno praćenje stanja, pošto je poznato da su moguća pogoršanja stanja.
Hirurška intervencija se sprovodi kod pacijenata koji imaju neurološke simptome i znake i progresiju bolesti.
Hirurška intervencija podrazumeva uklanjanje koštanih i fibroznih struktura koje vrrše kompresiju na nervne elemente i prognoza bolesti zavisi od pravovremeno postavljene dijagnoze i lečenja.
