Sreće se u drugom tromesečju života. Manifestuje se hroničnom neh moragijskom dijarejom, poremećajem napredovanja i sideropenijskom anemijom.

Dijagnoza alergije na proteine kravljeg mleka se zasniva na detaljnoj ličnoj i porodičnoj anamnezi, kompletnom kliničkom pre­gledu i odgovarajućim laboratorijskim i drugim ispitivanjima prila­gođenim tipu hipersenzitivnosti i karakteru tegoba ispitanika. Kod svih bolesnika sa hroničnom dijarejom neophodno je isključiti intoleranciju laktoze, kao i intestinalne i ekstraintestinalne infekci­je kao potencijalne uzroke tegoba. Za dokazivanje reaginske preo- setljivosti na proteine kravljeg mleka potrebno je uraditi kožnu probu i/ili odrediti nivo specifičnih IgE antitela u serumu. Od pomoćnog dijagnostičkog značaja je i nalaz većeg broja eozinofila u perifernom razmazu krvi. Za pouzdanu potvrdu alergijskog prok- tokolitisa i protein-senzitivne enteropatije, odnosno enteritisa, međutim, neophodno je uraditi biopsiju sa patohistološkim pregle­dom uzoraka sluznice. Bitan dijagnostički značaj, svakako, ima i povlačenje tegoba bolesnika po prelasku na eliminacionu dijetu.

Osnovu terapije alergije na proteine kravljeg mleka čini eliminaciona dijeta. Ukoliko je dete na ekskluzivnoj prirodnoj ishrani, eli- minaciona dijeta se propisuje majci, dok se odojčetu koje se vešta- čki hrani daju mlečne formule bazirane na ekstenzivnom protein­skom hidrolizatu, a nakon tog uzrasta formule sojinog mleka. Zbog visokog rizika od senzibilizacije, sojino mleko se odojčetu alergi­čnom na proteine kravljeg mleka, posebno onom sa nereaginskim oblikom preosetljivosti i mlađem od 6 meseci, ne savetuje. Pored navedenih proizvoda, postoje i mlečne formule sačinjene od slobod­nih amino-kiselina, ali su one primarno namenjene ishrani dece koja su senzibilisana na ekstenzivne proteinske hidrolizate. Zbog . čitavog niza nutritivnih nedostataka, kao i velikog rizika od unakr- • sne i naknadne senzibilizacije, kozje i ovčje mleko se ne preporuču­ju deci koja ne podnose proteine kravljeg mleka.

Zbog visokog rizika od senzibilizacije, odojčetu alergičnom na proteine kravljeg mleka nemlečna hrana se ne savetuje pre navrše­nih 6 meseci. Takođe, uvođenje žumanca i pšeničnog brašna treba odložiti do navršenih godinu dana.

Osnovu prevencije poremećaja tolerancije proteina kravljeg mleka čini prirodna ishrana, odnosno, kao njena alternativa, standardna mlečna formula. Kod odojčadi sa izrazitom atopijskom konstitucijom, međutim, signifikantnu profilaktičnu prednost u odnosu na standar­dne formule kravljeg mleka imaju parcijalni proteinski hidrolizati.

Kao što je rečeno, poremećaj tolerancije proteina kravljeg mleka predstavlja prolaznu pojavu. U nereaginskom obliku preo­setljivosti, koji se sreće u alergijskom proktokolitisu i protein-sen- zitivnoj enteropatiji, kod najvećeg broja bolesnika tolerancija pro­teina kravljeg mleka se uspostavlja u uzrastu od godinu dana. Otuda navršena prva godina predstavlja najčešći termin provoka­cije tolerancije proteina kravljeg mleka. Zbog rizika od težih aler- gijskih reakcija, izvođenje ove procedure se ne savetuje van hospi- talnih uslova. Međutim, u reaginskom obliku hipersenzitivnosti
poremećaj obično traje duže, a izuzetno retko i doživotno. Značajan broj bolesnika sa reaginskim oblikom preosetljivosti na proteine kravljeg mleka u kasnijem detinjstvu boluje od astme i drugih alergijskih manifestacija od strane respiratornog sistema.