Peritonitis kod deteta, dece
Peritonitis predstavlja akutnu infekciju peritoneuma. Opšteprihvaćena podela, prema proširenosti infekcije, jeste podela na đifuzni i lokalizovani, a prema etiologiji na bakterijski (najčešći), hemijski i (izuzetno retki) gljivični peritonitis. Postoji takođe i vrlo prihvatljiva podela na primarni, sekundarni i terci jer ni peritonitis. U primarnom peritonitisu izvor infekcije je izvan peritonealne duplje, a infekcija se prenosi na peritoneum hematogeno ili limfo- geno. Sekundarni peritonitis nastaje prelaskom infekcije sa intra- abdominalnog organa, najčešće nakon rupture intraabdominalnog organa ili apscesa. Tercijerni peritonitis nastaje kao posledica poremećaja imunog odgovora domaćina.
Primarni peritonitis (idiopatski ili spontani)
Etiologija
Definiše se kao infektivni proces peritonealne šupljine, koji nema intraabdominalni uzrok.
U slučaju primarnog peritonitisa nije moguće dokazati intra- abdominalni izvor infekcije. Najčešće se dešava u dece koja imaju cirozu jetre sa ascitesom i iznačava se kao spontani bakterijski peritonitis. Najčešći uzročnici su bakterije iz roda E. coli, Pneumo- coccus i Streptococcus spesies.
Kliničke manifestacije
Može početi postepeno ili naglo, sa povišenom temperaturom, abdominalnim bolom i povraćanjem. Često se javlja i proliv. U slučaju teške infekcije, posebno u mlađe odojčadi, temperatura može biti normalna ili lako snižena. Dete može biti veoma uznemireno ili u prostraciji. Puls je ubrzan i filiforman. Respiracije su ubrzane i plitke (zbog abdominalnog bola). Abdomen je distendiran i difuzno bolno osetljiv na palpaciju. Često su prisutni klinički znaci ascitesa. Peristaltika je oslabljena ili odsutna. Ukoliko nemamo anamnestički podatak o postojanju ciroze jetre, urinarne infekcije ili nefrotskog sindroma, Idinička prezentacija se teško razlikuje od apendicitisa.
Dijagnoza
U krvnoj slici postoji leukocitoza, sa 80-95% granulocita. Radiografski pregled abdomena otkriva dilataciju tankog creva i kolona. Međutim, i pored prisustva peritonealnih znakova, Rtg abdomena nekad može biti normalan. Punkcijom ascitne tečnosti sa biohemijskom i citološkom analizom, konstatuje se visoka koncentracija proteina i više od 300 Le/mm3, od čega je > 25% granulocita. pH peritonealne tečnosti je < 7.35, a nivo laktata je jako povećan.
Ukoliko se mikrobiološkim pregledom ascitne tečnosti nađu gram-pozitivni mikroorganizmi, pacijent se leči antibioticima i ne zahteva eksploraciju abdomena. Nekada se dijagnoza postavlja nakon laparotomije i isključenja drugih uzroka navedenih tegoba.
Terapija
Indikovana je parenteralna antibiotska terapija, kombinacijom antibiotika koja pokriva gram-pozitivne, gram-negativne i anaerobne uzročnike. Mogu se dati cefalosporini III generacije ili kombinacija ampicilina i gentamicina, uz metronidazoL Iako već nakon 48h dolazi do rezolucije simptoma i znakova bolesti, terapija treba da traje 10 dana. Hirurška eksploracija je indikovana u slučaju sumnje na razvoj komplikacija^naci perforacije creva na nativnom Rtg snimku abdomena ili ako se i nakon 48h antibiotske terapije stanje deteta ne popravlja.
