Šta je postherpetička neuralgija?
Postherpetička neuralgija nastaje nakon infekcije herpes zoster virusom. Radi se o virusnoj upali koju uzrokuje humani herpes virus tip 3, odnosno varičela zoster virus koji u detinjstvu uzrokuje ovčije boginje.
Nakon infekcije, virus može zaostati u organizmu godinama u nervima i u ganglijima, pa kod pada imuniteta, ili u starijem uzrastu, dolazi do njegove ponovne aktivacije.
Bol se širi duž zahvaćenog nerva, a na koži se pojavi osip. Nakon što osip nestane, otprilike nakon mesec dana, bol se smanji, ali može i zaostati i tada govorimo postherpetičkoj neuralgiji.
Razlog zbog kog zaostaje bol u zahvaćenom području je oštećenje nervnih završetaka koji nisu u stanju da šalju normalne impulse u mozak.
Koji su simptomi postherpetičke neuralgije?
Simptomi postherpetičke neuralgije su brojni
- bol u području kože koja je bila zahvaćena osipom
- u većini slučajeva bol je umeren, međutim u nekim slučajevima je izrazito jak
- bol može biti stalan, ili može biti oštar, probadajući koja prestaje i ponovo se vraća
- područje zahvaćene kože je izrazito osetljivo na dodir tako da i najmanji dodir može izazvati bol
- pojačana osetljivost na promene temperature
- peckanje i slabiji osećaj dodira
- retko se može javiti i slabost mišića
Kako se postavlja dijagnoza postherpetičke neuralgije?
Postherpetička neuralgija nastaje uglavnom kod starijih ljudi. Može zaostati mesecima, a retko i godinama nakon herpes zostera. Uglavnom nije potrebna nikakva dijagnostika, budući da je klinička slika uglavnom vrlo karakteristična.
Inače, mogu se naći promene u likvoru (tečnosti koja se nalazi unutar kičmene moždine i u mozgu), može se učiniti izolacija virusa, ili se meri količina antitiela na herpes zoster virus u slučajevima kada klinička slika nije specifična.
Kako se leči postherpetička neuralgija?
Kada se pojavi bolni osip u nekom određenom delu kože (može biti deo lica, struk, leđa) treba se odmah javiti lekaru, jer rana primena antivirusnog leka, aciklovira skraćuje trajanje bolesti i simptome kao i pojavu bola.
Kada se razvije postherpetička neuralgija, mogu se primeniti razne terapije kao što su:
- lekovi iz gupe antidepresiva kao što je amiproptilin
- lekovi iz gupe antiepileptika kao što su gabapentin, ili karbamazepin
- lekovi protiv bolova kao što je tramadol
- kortikosteroidi
- transkutana električna stimulacija (stimulacija blagom strujom na bolnom mestu)
- gel odnosno flaster koji sadrži lokalni anestetik (lidokain)
- kapsaicin krem (načinjen od semenki ljute papričice) može smanjiti lokalno bol
- u retkim slučajevima hirurška terapija
Veoma je bitno napomenuti i to da dugo trajanje bolove kod ovog stanja može uzrokovati i promene ponašanja, tj. poznati su slučajevi samoubistava i samopovredjivanja usled jakih bolova.
