Poremećaji koagulacije zbog nedostatka vitamina K?
Nedostatak vitamina K može da se javi u bilo kom uzrastu, ali se najčešće vidja tokom perioda odojčeta. U pitanju je vitamin koji je rastvorljiv u mastima (liposolubilan) i igra veoma važnu ulogu u procesu koagulacije krvi.
Postoje tri tipa vitamina K (K1 koji se nalazi u biljkama, K2 koji se odbija iz crevne flore, K3 koji se rastvorljiv u vodi i dobija se veštačkim putem). Vitamin K se nalazi u biljkama poput kupsa, karfiola, kelja, spanaća, ali i u soji, maslinama…
Dnevne potreba za vitaminom K su oko 200 mikrograma na dan. Obi;no se njegova resorpcija dogadja u terminalnom ileumu (deo tankog creva na koje se nadovezuje debelo crevo) i njegove rezerve u organizmu su dovoljne za oko nedelju dana.
Do nedostatka virtamina K može da dodje prilikom raznih bolesti i stanja, prilikom loše ishrane sa malo svežeg voća i povrća, mkod prekomerne upotrebe alkohola, nakon brojnih operacija, kod malapsorpcionih sindroma, kod oboljenja jetre, kod vistične fibroze, kod zapaljenskih oboljenja creva, kod upotrebe nekih lekova i droga, prilikom masovnih transfuzija, kod policitemije vere, kod leukemije, kod neftortkskog sindroma…
Statistički podaci pokazuju da se ovo stanje može javiti u bilo kom životnom dobu, ali se najčešće javlja kod odojčadi, jer nema unošenja dovoljno vitamina K putem hrane. Nedostatak vitamina K bez krvarenja se javlja kod čak svakog drugo odojčeta do petog dana nakon rodjenja. Kasnije tokom života prevalenca nedostatka vitamina K je oko 20 slučajeva na 100 000 dece.
Kako se manifestuje poremećaj koagulacije zbog nedostatka vitamina K?
- fizičke manifestacija nedostatka vitamina K su prisutne jedino ako postoji hipoprotrombinemija (smanjenje proteina u krvi koji je veoma bitan za proces koagulacije)
- najčešće se javlja krvarenje na veoma malu traumu
- krvarenje se može javiti iz bilo kog tkiva i organa
- može da se javi krvarenje iz nosa, javljanje modrica i hematoma, prisustvo krvi u stolici i u urinu, produžena menstrualna krvarenja, a modrice se lako javljaju
Kako se postavlja dijagnoza poremećaja koagulacije zbog nedostatka vitamina K?
Klinička slika sa objektivnim pregledom i anamneza pomažu da se dijagnoza postavi, ali se moraju načiniti dopunska ispitivanja.
Laboratorijska ispitivanja pokazuju povišeno protrombinsko i parcijalno tromboplastinsko vreme krvarenja.
Postoji povišen nivo deks-gama-protrombina koji je i najdekvatniji parametar sniženog nivoa vitamina K u organizmu.
Kako se leče poremećaji koagulacije zbog nedostatka vitamina K?
Kod krvarenja koja ugrožavaju život pacijenta, ordinira se sveže smrznuta plazma.
Ordinira se intramuskularna, ili potkožna injekcija vitamina K koja daje obično veoma dobre rezultate. Zbog rizika od javljanja hematoma nakon injekcija daje se i vitamin K oralnim putem.
Potrebno je korigovati ishranu i unositi adekvatne količine vitamina K.