Šta je hematurija (prisustvo krvi u mokraći)?
Hematurija predstavlja prisustvo krvi u urinu (mokraći). Uopšteno, o hematuriji se govori kada postoji , ili više eritrocita u jednom mililitru urina i tada se kaže da postoji mikrohematurija (nevidljiva golim okom), medjutim kada se hematurija vidi golim okom, tada se koristi naziv makrohematurija. Kada postoji makrohematurija, urin može da bude obojen crveno, ili da bude sivkast, pa čak i boje čaja.
Veoma je veliki broj činilaca koji mogu da doprinesu pojavi hematurije. Može da se javi kod oboljenja krvi poput hemofilije, anemija srpastih ćelija i talasemije, kod smanjenog broja trombocita u krvi (trombocitopenija), kod oboljenja organa za varenja (ciroza i propadanje tkiva jetre, peritonitis), kod srčanih oboljenja (popuštanje srca, embolije), kod upotrebe odredjenih lekova (antagonisti vitamina K, poput varfarina), kod peska i kamena u bubregu koji oštećuju epitel mokraćnih puteva. Ne bi trebalo zaboraviti da se hematurija može naći i kod zapaljenskih oboljenja gornjeg i donjeg urotrakta, ali i kod brojnih malignih bolesti i stanja, naročito na organima urotrakta.
Statistički podaci o zastupljenosti hematurije u opštoj populaciji nisu u potpunosti poznati, ali se pretpostavlja da nije u pitanju retko stanja. Naročito se ističe da su zapaljenska oboljenja prisutna kod svakog četvrtog pacijenta sa hematurijom,. Takodje, znatno češće se nalazi mikrohematurija (nevidljiva golim okom) od makrohematurije (vidljiva golim okom). Što se tiče rasne predispozicije, ona u potpunosti zavisi od uzroka njenog nastanka, odnosno ukoliko hematurija nastakje zbog anemije srpastih ćelija, onda se češće javlja kod pripadnika crne rase, dok se hiperoksalurija češće javlja kod pripadnika bele rase. Hematurija se nešto češće vidja kod pripadnika starije populacije, nego kod dece.
Kako se manifestuje hematurija?
- ukoliko je vidljiva golim okom (makrohematurija), urin može da bude crven, crvenkast, braonkast, sivkas, ili boje čaja
- mikrohematurija se ne vidi golim okom i do dijagnoze se dolazi putem laboratorisjkih analiza
- ne treba zaboraviti da konzumiranje odredjenih jela i pića može prolazno da preboji urin
- hematurija može da se javi povremeno, samo jednom, ili da postoji duže vremena
- kod zapaljenskih oboljenja urotrakta, postoji otežano i bolno mokrenje (dizurija), bolovi u donjem delu ledja i u trbuhu, povišena telesna temperatura sa groznicom…
- smanjeno mokrenje, hematurija, gojenje, tamno prebojeni urin i hipertenzija (povišeni krvni pritisak) sugerišu oboljenje glomerula
- anemija najčešće ne nastaje kao posledica hematurije, već se u osnovi nalazi nekda druga bolest
- osip na koži i zapaljenja zglobova se nalaze kod Henoh-Šonlejnove purpure
