GRAĐA POSTELJICE
Za razumevanje građe posteljice neobično je važno znati osnovne pojmove o formiranju stabla resica, kao i o dinamici tog formiranja.
Formiranje stabla resica
Grananjem resica, mikroskopski izgled placente se menja tokom trudnoće. U toku razvoja plodovog dela posteljice, dolazi do formiranja stabala resica, koja sadrže više, histološki različitih tipova horionskih tercijernih resica. One se razlikuju po svom položaju unutar resičnog stabla čiji su deo, po vrsti fetalnih krvnih sudova i vezivnog tkiva koje sadrže. Središnje postavljena tzv. osnovna resica obeležena je sa centralno smeštenom arterijom i venom, ih arteriolom i venulom, okružena vezivnom’ stromom i najverovatnije obezbeđuje stabilnost celog stabla. Iz te resice, granaju se sve druge unutar jednog stabla. Terminalne resice su završne grane pojedinog stabla resica i predstavljaju središte fetomaternalne razmene. Njihov periferni deo je u obliku bulbu-sa, sadrži brojne diktirane kapilare, tzv. sinusoide, što ih čini najpogodnijim mestom za izmenu materija između krvi majke i ploda.
Dinamika stvaranja stabala resica
U 3. nedelji graviditeta nalaze se prve resice, a u 4. i početak vaskularizacije, u obliku krvnog kapilara smeštenog u centralnom delu resice. U 3. mesecu stvaraju se resična stabla, vaskularizacija je u celini završena, dolazi do redukcije trofoblasta i započinje odlaganje fibrina. U 6. mesecu javljaju se prve rane terminable resice. U 7. mesecu dolazi do sinusoidnog širenja kapilara, čije je maksimalno proširenje uočljivo u 9. mesecu graviditeta. U 10. mesecu graviditeta centralno resično stablo razgranate je u brojna tanja resična stabla, sa mnogobrojnim terminalnim resicama, koje daju izgled karfiola. Imajući u vidu da se preko terminalnih resica odvija najveći promet materija između majke i ploda, proizilazi da je biološki smisao raz-granjavanja resičnih krošnji, stvaranje mase terminalnih resica, koje će zadovoljiti kiseoničke, nutri-tivne i energetske potrebe ploda.
Struktura posteljice
Režnjić posteljice predstavlja resično stablo i njegovu krošnju, zajedno sa naspramnim delom bazalne ploče i odeljkom interviloznog prostora. Pred kraj trudnoće, od horionske ploče se izdiže 60-70 resičnih stabala.
Režanj posteljice (kotiledon) čine 2-4 režnjića, sa pripadajućim delom interviloznog prostora, nalik zalivu, koji je ograničen placentnim septa-ma. Bazalna površina zrele posteljice sadrži 10-30 kotiledona.
