GRAĐA POSTELJICE

Za razumevanje građe posteljice neobično je važno znati osnovne pojmove o formiranju stabla resica, kao i o dinamici tog formiranja.

Formiranje stabla resica

Grananjem resica, mikroskopski izgled pla­cente se menja tokom trudnoće. U toku razvoja plodovog dela posteljice, dolazi do formiranja sta­bala resica, koja sadrže više, histološki različitih tipova horionskih tercijernih resica. One se razli­kuju po svom položaju unutar resičnog stabla čiji su deo, po vrsti fetalnih krvnih sudova i vezivnog tkiva koje sadrže. Središnje postavljena tzv. osnov­na resica obeležena je sa centralno smeštenom arterijom i venom, ih arteriolom i venulom, okružena vezivnom’ stromom i najverovatnije obezbeđuje stabilnost celog stabla. Iz te resice, granaju se sve druge unutar jednog stabla. Terminalne resice su završne grane pojedinog sta­bla resica i predstavljaju središte fetomaternalne razmene. Njihov periferni deo je u obliku bulbu-sa, sadrži brojne diktirane kapilare, tzv. sinusoide, što ih čini najpogodnijim mestom za izmenu materija između krvi majke i ploda.

Dinamika stvaranja stabala resica

U 3. nedelji graviditeta nalaze se prve resice, a u 4. i početak vaskularizacije, u obliku krvnog kapilara smeštenog u centralnom delu resice. U 3. mesecu stvaraju se resična stabla, vaskularizacija je u celini završena, dolazi do redukcije trofoblasta i započinje odlaganje fibrina. U 6. mesecu javljaju se prve rane terminable resice. U 7. mesecu dolazi do sinusoidnog širenja kapilara, čije je maksimalno proširenje uočljivo u 9. mesecu graviditeta. U 10. mesecu graviditeta centralno resično stablo raz­granate je u brojna tanja resična stabla, sa mnogo­brojnim terminalnim resicama, koje daju izgled karfiola. Imajući u vidu da se preko terminalnih resica odvija najveći promet materija između majke i ploda, proizilazi da je biološki smisao raz-granjavanja resičnih krošnji, stvaranje mase termi­nalnih resica, koje će zadovoljiti kiseoničke, nutri-tivne i energetske potrebe ploda.

Struktura posteljice

Režnjić posteljice predstavlja resično stablo i njegovu krošnju, zajedno sa naspramnim delom bazalne ploče i odeljkom interviloznog prostora. Pred kraj trudnoće, od horionske ploče se izdiže 60-70 resičnih stabala.

Režanj posteljice (kotiledon) čine 2-4 režnjića, sa pripadajućim delom interviloznog prostora, nalik zalivu, koji je ograničen placentnim septa-ma. Bazalna površina zrele posteljice sadrži 10-30 kotiledona.