Preterminska prevremena ruptura plodovih ovojaka
Zbog opasnosti od infekcije, kako fetusa tako i majke, preterminsko prevremeno prsnuće plodo-* vih ovojaka (PPROM) predstavlja veliki problem. Predmet je kontraverznih stavova da h kod PPROM-a čekati da sazre fetalna pluća i rizikovati nastanak intrauterine infekcije (konzervativni tretman) ih sprečiti infekciju porođajem i reskirati nastanak respiratornog distresa (aktivni tretman).
Uzrok PPROM-a je multifaktorijalan. Infekcija, kao i promene na istmičnocervikalnom delu uterusa, traumatske amniocenteze i kordocenteze su važni etiološki faktori naprsnuća ovojaka.
Dijagnoza, se postavlja pregledom sterilnim spekulumom, kada se može videti spontatno oticanje plodove vode iz grlića. Kada postoje uslovi potrebno je uraditi. pH-metriju. Plodova voda je alkalna (od 7,0-7,5) a normalan pH u vagini trudnice se kreće od 4,5-5,5. Potrebno je uzeti vaginalni i cervikalni bris. Treba izbeći vaginalni pregled rukom. Ultrazvučni pregled kod PPROM-a ukazuje na smanjenu količinu plodove vode. Dalji postupak kod ovakvih trudnoća zavisi od više faktora, među kojima su najvažniji gestacijska starost trudnoće, opšte stanje majke, stanje fetusa i akušerski nalaz.
Dijagnoza preterminskog porođaja
Tokom trudnoće, a posebno u njenoj drugoj polovini, trudnice se često žale na prisustvo povremenih kontrakcija koje su praćene bolom različitog inteziteta, ah bez promena na grliću. Takve kontrakcije se nazivaju Brakston-Hiksove kontrakcije. Pri pojavi prvih kontrakcija često nismo u mogućnosti da postavimo tačnu dijagnozu da h se radi o pretećem ih pravom prevrem- nom porođaju. Broj kontrakcija u toku jednog sata je različit kod različitih pacijentkinja, ah se smatra da je potrebno da postoje najmanje 3 kontrakcije u toku 30 minuta. Poseban problem u dijagnostičkom smislu su trudnice sa regularnim uterusnim kontrakcijama uz prisutne minimalne promene na grhću. Takve trudnice treba da su pod intezivnim nadzorom, da bi se utvrdilo da li promene na grhću napreduju. Zbog toga je i visoka stopa lažno pozitivne dijagnoze prevremenog porođaja (50%).
Heron je postavio kriterijum za dijagnozu prevremenog porođaja. Po njemu su najvažnije regularne uterusne kontrakcije na 5-8 minuta, ako se jave posle 20. nedelje gestacije. One mora-* ju biti praćene progresivnim promenama na cerviksu i/ili dilatacijom cerviksa od 2 cm, ih više, i/ih skraćenjem cerviksa za 80%, ih više
Postupci u tretmanu
PRETERMINSKOG POROĐAJA
Uprkos primeni različitih lekova i postupaka u cilju sprečavanja preterminskog porođaja, rezultati nisu zadovoljavajući i najčešće započeti prevremeni porođaj odlažu za najviše 48 h.
Lekovi koji se koriste u terapiji preterminskog porođaja se nazivaju tokolitici i primenjuju se ukoliko ne postoje kontraindikacije za nastavak trudnoće. Osnovni postupak u kliničkom tretmanu prevremenog porođaja je hospitalizacija trudnice, mirovanje, adekvatna hidratacija i ukoliko postoji indikacija primena glikokortikoidne terapije. Pre započinjanja terapije uvek treba proceniti korist i opasnost od eventualne terapije. Kontraindikacije za započinjanje tokohtičke terapije su abrupcija placente, intrauterusna smrt ploda, fetalni distres, veće malformacije ploda, napredujuća preeklamp- sija, stanja majke koja zahtevaju prekid trudnoće, manifestna intraamnijalna infekcija i cervikalna dilatacija veća od 4 cm.