Šta je sporotrihoza pluća (spirotrichosis pulmonum)?
Sporotrihoza je bolest koju nazivaju bolest ružinih vrtova i izazvana je infekcijom gljivicom Sporothrix schenckii. Ova gljivica najčešće izaziva bolesti kože, ali i zglobova, kostiju, pluća i mozga. Pomenuta gljivica se obično nalazi u zemljištu i zbog toga od infekcija najčešće boluju poljoprivrednici i baštovani.
Svakako, razvoju infekcije doprinosi i poremećaj imunog sistema, dijabetes, alkoholizam, tuberkuloza i druge propratne bolesti.
Najčešće su infekcije kože, putem uboda i direktnog unošenja spora u tkivo, a infekcija pluća se javlja nešto redje i to inhalacijom spora gljivice u disajne puteve.
Statistički podaci pokazuju da se ova bolest javlja na milion ljudi. Ne postoje razlike u polovima u javljanju ove bolesti. Sporotrihoza je najčešće vidjena u Peruu gde se javlja na 1000 ljudi. Javlja se češće kod odraslih osoba nego kod dece.
Koji su simptomi i znaci sporotrihoze?
Klinička slika sporotrohoze se razvija veoma sporo – prvi simptomi su blagi i nespecifični, i javljaju se nakon otprilike 3 nedelje od udisanja spora.
Simptomi nisu specifični i mogu da liče na druge plućne bolesti i najčešće su
- suv i uporni kašalj
- povišena telesna temperatura
- malaksalost
- bolovi u mišićima i zglobovima
- gubitak apetita
- noćno znojenje
U plućima se razvijaju specifični čvorovi, dolazi do formiranja ožiljaka, a gljivica se može raširiti i na druge organe i tkiva.
Kako se postavlja dijagnoza plućne sporotrihoze?
Anamneza i klinička slika sa objektivnim pregledom mogu da upute na probleme sa plućima, ali najčešće nisu dovoljni za postavljanje definitivne dijagnoze.
Rutinski se radi rendgenski snimak grudnog koša koji može da pokaže uvećane hilarne limfne žlezde i prisustvo čvorova u tkivu pluća.
Definitivna dijagnoza se postavlja nalazom gljivice u ispljuvku, ili bronhijalnom aspiratu, a nalaz antitela na gljivicu u krvi može da pomogne.
Skener (kompjuterizovana tomografija) i nuklearna magnetna rezonanca pluća se redje izvode.
Spirometrija (test plućne funkcije) je poželjno načiniti da bi se ustanovilo postoje li promene.
Kako se leči plućna sporotrihoza?
U lečenju je obavezna primena antifungalnih lekova (itrakonazol i flukonazol), a koristi se i amfotericin B koji se prima intravenskim putem, ali kod kog postoji širok spektar neželjenih reakcija i terapija traje minimum 6 nedelja.
Hirurško lečenje je često neophodno i u domenu je lekara specijaliste grudne hirurgije.
