Šta je transverzalni septum vagine (pregrada vagine)?

Transverzalni septum vagine (pregrada vagine) predstavlja kongenitalnu malformaciju (urodjenu manu) koja se karakteriše prisustvom tkiva unutar vagine koje deli vaginu na dva dela i smanjuje njenu efektivnu dužinu. U najvećem broju slučajeva, ove pregrade se javljaju u gornjem delu vagine, a nešto redje u srednjem delu vagine. Najredje se javljaju u donjem delu vagine. Za razliku od ostalih anomalija Milerovih kanala, septum vagine nije udružen sa drugim anomalija reproduktivnog sistema i urinarnog sistema, ali je moguće da se ovakvi slučajevi nadju.

Nije u potpunosti poznato zašto se javlja ova anomalija, ali postoje pretpostavke o genetskoj predispoziciji, jer se javlja u odredjenim zajednicama češće nego u ostalim (zajednica Amiša u SAD).

Statistički podaci pokazuju da se septum vagine javlja otprilike na svakih 70 000 novorodjenčadi.

Kako se manifestuje transverzalni septum vagine?

U slučaju da postoji potpuno pregradjena vagina, simptomi i znaci su isti kao kod neperforiranog himena, odnosno dolazi do pojave

• roditelji, ili devojčice mogu da napipaju masu u trbuhu koja nastaje zbog nakupljanja sekreta, ili menstrualne krvi u trbušnoj duplji, jer je pražnjenje van  nemoguće
• devojčice tokom perioda adolescencije prijavljuju kašnjenje prvog menstrualnog krvarenja
• dolazi do razvoja hematokolposa (krv u vagini), hematometre (krv u materici), hematosalpinksa (krv u jajovodima) i hematoperitoneuma  (krv u trbušnoj šupljini), pa može doći do pojave bola u trbuhu i veoma ozbiljnih komplikacija po tipu zapaljenja navedenih struktura
• može doći do pojave zatvora (opstipacije)
• može doći do pojave retencije urina (otežano mokrenje i zadržavanje urina)
• prilikom seksualnog odnosa česta je pojava jakog bola i nemogućnosti penetracije
• može se javiti i problem neplodnosti kod visoko postavljenog septuma
• zbog vraćanja krvi u trbušnu duplju, može doći do razvoja endometrioze

Kako se postavlja dijagnoza transverzalnog septuma vagine?

Postavljanje dijagnoze u periodu odojčeta i pre perioda adolescencije je najčešće slučajno, prilikom dijagnostiikovanja udruženih oboljenja, ili prilikom postojanja odredjene simptomatologije.

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike sa objektivnim ginekološkim pregledom (prilikom klasičnog pregleda može se videti septum, a ne vidi se grlić materice, a prilikom manuelnog pregleda napipava se struktura).

Dolazi u obzir plasiranje tanke igle kroz septum (ali samo kod žena koje su deflorisane), ali se ovo mora raditi pod strogom kontrolom antisepse, zbog velikog rizika od infekcije. Kod neperforiranog himena, ova procedura se nikada ne radi.

Hematokolpos, hematometra i hematosalpings mogu se dijagnostikovati ultrazvučnim pregledom kroz trbuh, medjicu, ili rektum.

Nuklearna magnetna rezonanca dolazi u obzir tokom preoperativnog pregleda, ili u slučaju nejasnog ultrazvučnog pregleda.

Kako se leči transverzalni septum vagine?

Lečenje transverzalnog septuma vagine je hirurško i podrazumeva isecanje septuma i kreiranje jedinstvenog vaginalnog kanala, sve do grlića materice. Najkomplikovaniji je hirurški pristup kod visoko postavljene pregrade unutar vagine.

Nakon operativnog lečenja, neophodno je plasiranje silikonskog stenta u vaginu koji ostaje po nekoliko meseci zbog velike verovatnoće ponovnog stvaranja priraslica. Prognoza operativnog lečenja je obično dobra.