Šta je hiperkinetička disfonija?
Disfonija predstavlja medicincki termin koji se odnosi na poremećaj glasovnih zvukova u smislu promuklosti, kada je glas grub, tih i često se govori sa naporom. Treba razlikovati disfoniju od dizartrije koja predstavlja poremećaj govora.
Takodje, pored disfonije postoji i afonija koja predstavlja nedostatak glasa. Uzrok disfonije može biti različit, odnosno organskog i funkcionalnog porekla, a najčešće su pogodjene glasne žice koje ne vibriraju normalno i samim tim se glas ne formira normalno.
Uzroci organske disfonije mogu biti zapaljenja grkljana, neoplazme (tumorske promene), ciste, polipi, edem (nastao zbog pušenja), traume (hirurške povrede, intubacije, udarci), sistemski (amiloidoza), ali i psihogeni, idiopatski (bez uzroka).
Kod dece prekomerno zamaranje zbog vikanja i glasnog govora dovodi do otoka glasnih žica i pojave disfonije i zato se ova pojava naziva hiperkinetička disfonija, odnosno promuklost zbog prekomernog pokreta.
Kako se manifestuje disfonija kod dece?
Deca prilikom početka govora, u vrtićima, govore glasno i viču u cilju nadvikivanja sa svojim vršnjacima, zbog čega dolazi do otoka glasnih žica i pojave promuklosti.
Na početku, disfonija nastaje zbog prmuklosti, ali kasnije se mogu javiti i organska oštećenja koja daju trajne promene u kvalitetu glasa, što tokom kasnije razvoja može imati dublje psiho-socijalne posledice.
Deca govore tiho, sa naporom, a glas može biti grub i hrapav, ali često i preko toga postoji glasan govor i vikanje koje produbljuje postojeći problem.
Kako se postavlja dijagnoza disfonije kod dece?
Klinička slika je dovoljna za postavljanje dijagnoze disfonije.
U cilju pronalaženja uzroka, potrebna je detaljna anamneza uzeta od roditelja, kao i detaljan pregled.
Prvo treba načiniti otorinolaringološki pregled, odnosno laringoskopiju, koja podrazumeva vizualizovanje glasnih žica.
Daljne pretrage podrazumevaju videostroboskopiju koja podrazumeva posmatranje i snimanje rada glasnih žica tokom pregleda pri kome se izgovaraju odredjene reči (posebna sonda se umeće kroz nos – sonda je sa kamerom koja je povezana sa računarom).
Može se načiniti i elektroglotografija koja podrazumeva merenje frekvence vibriranja glasnih žica.
Ukoliko postoje promene organskog porekla, dolaze u obzir i komplikovana po tipu skenera i magnetne rezonance.
Kako se leči disfonija kod dece?
Lečenje disfonije kod dece podrazumeva uklanjanje uzroka njenog nastanka, odnosno glasovnu rehabilitaciju kod dece. Pošto veoma često ova deca imaju i karakteristike neuropatija, potreban je i pristup od strane psihologa.
Ukoliko je uzrok disfonije organskog porekla, mora se lečiti osnovna bolest.
