Šta je pregradjena materica (uterus septatus)?
Pregradjena materica (uterus septatus) predstavlja kongenitalnu malformaciju (urodjenu manu) koja se karakteriše matericom koja je pregradjena u svojoj unutrašnjosti.
Do razvoja ove anomalije dolazi zbog greške tokom embrionalnog perioda, kada se materica razvija spajanjem Milerovih kanala, pa dolazi do nekompletne resorpcije pomenute pregrade.
Dužina septuma (pregrade) koja se nalazi unutar materice varira i može biti prisutan samo na dnu materice, jedva primetno do potpuno podeljene materice na dva dela. Često se sa podeljenom matericom nalazi i pregrada unutar vagine.
Nije u potpunosti jasno zašto dolazi do anomalije septalnog uterusa, ali se pretpostavlja da postoji genetska predispozicija, jer veliki broj gena učestvuje u normalnom razvoju navedenih struktura. Takodje, postoje teorije o neadekvatnom delovanju hormona tokom perioda organogeneze.
Statistički podaci pokazuju da je septalni uterus najčešća anomalija Milerovih kanala i da se javlja kod 3% žena koje imaju problema sa reprodukcijom, ili seksualnim odnosima.
Kako se manifestuje pregradjena materica?
Simptomi i znaci uterus septatus anomalije najčešće su
- veliki broj žena ni ne zna da ima pregadjeni uterus, zbog nedostatka simptoma i do dijagnoze se veoma često dolazi potpuno slučajno, prilikom carskog reza, ili nekih hirurških intervencija
- bolni mentrualni ciklusi (dismenoreja)
- često se javljaju bolni polni odnosi (dispareunija)
- može doći do normalnog razvoja trudnoće i potpuno fiziološkog porodjaja u terminu
- može da dodjedo otežanog začeća, spontanih pobačaja ploda, ili do prevremenog porodjaja
- zbog smanjenja efektivne materične šupljine, može doći do razvoja deformiteta ploda koji nema mesta za adekvatan rast
- u odredjenom broju slučajeva, javljaju se anomalije bubrega i skeletnog sistema zajedno sa pregradjenom matericom
Kako se postavlja dijagnoza pregradjene materice?
Klinička slika sa objektivnim pregledom nije dovoljna za postavljanje ove dijagnoze.
Ultrazvuk trbuha može da pomogne u postavljanju dijagnoze (prilikom pregleda može se videti pregrada unutar šupljine materice). Pored ultrazvuka trbuha, koristi se i transvaginalni utrazvuk.
HSG (histerosalpingografija koja predstavlja kontrastno snimanje unutrašnjosti materice i jajovoda) pomaže da se postavi dijagnoza pregradjene materice.
Histeroskopija (posmatranja unutrašnjosti materične šupljine posebnom sondom sa kameron) pomaže u postavljanju dijagnoze.
Nuklearna magnetna rezonanca sve češće se koristi u postavljanju dijagnoza dvorogog uterusa.
Kako se leči pregradjena materica?
Kod ponovljenih pobačaja i prevremenih porodjaja, dolazi u obzir hirurška intervencija koja podrazumeva uklanjanje septuma i stvaranje jedinstvene materične šupljine. U zavisnosti od stepena maflormacije, može se načiniti histeroskopskim putem, ili klasičnim hirurškim načinom.
Hirurško lečenje je u velikoj meri komplikovanije kod udruženih anomalija vagine, ili grlića materice. Nakon operativnog uklanjanja pregrade i formiranja jedinstvene šupljine, plasira se intrauterini uložak, kako bi se sprečilo stvaranje priraslice, mada pojedini autori ovo odbijaju, zbog povećanog rizika od infekcija.
Kod manjih anomalija, naročito pri prvoj trudnoći (ukoliko je dijagnoza već postavljena) poželjno je brižljivo praćanje razvoja ploda i planiranje eventualnog carskog reza kod trudnoće.
