Šta su povrede mokraćne bešike?
Povrede mokraćne bešike mogu da budu uzrokovane tupom, ili penetrantnom (probadajućo) traumom. Verovtnoća povrede molraćne bešike se povećava sa njenom ispunjenošću urinom, odnosno ukoliko je mokraćna bešika punija, veća je verovatnoća njene povrede.
Uzroci povreda mokraćne bešike su multipli prelomi karlice, udarci u predelu donjeg dela trbuha, prilikom teških i produženih porodjaja, povrede vatrenim oružjem, ubodi, ali i povrede nastale jatrogeno (prilikom plasiranja urinarnog katetera, pri endoskopskim pregledima, tokom operativnih zahvata)…
Statistički podaci pokazuju da se povrede mokraćne bešike najčešće javljaju spoljašnjim delovanjem sile (oko 80% slučajeva), a najčešći mehanizam je saobraćajna nesreća sa frakturama karlice, ili prilikom udarca trbuhom u instrument tablu, ili zatezanjem pojaseva u kolima. Često se sa povredama mokraćne bešike nalaze i udružene povrede drugih organa. Osobe oba pola podjednako su izložene povredama mokraćne bešike.
Kako se manifestuju povrede mokraćne bešike?
Simtomi i znaci povreda mokraćne bešike mogu da budu
- hematurija (prisustvo krvi u mokraći) nakon povrede
- hematurija nakon fizičke aktivnosti
- dolazi do izlivanja mokraće u trbušnu duplju sa pojavom peritonitisa
- dolazi do poremećaja elektrolitnog statusa sa svim simptomima i znacima (hiperkalmija, hipernatremija, uremija)
- može potpuno izostati mokrenje kod pacijenata (anurija)
- postoje znaci i simptomi povreda okolnih tkiva i ogana
- može postojati suprapubični bol i osetljivost, a sa razvojem peritonitisa bol je difuzna u trbuhu
- trbuh može biti nadut i osetljiv na dodir
- kod preloma karlice postoje krepitacije (pucketanje i struganje kostiju) i patološka pokretljivost karličnih kostiju
- kod odredjenog broja pacijenata postoji nemogućnost zadržavanja urina
- kod nelečenih ruptura mokraćne bešike, smrtni ishod nastupa za nekoliko sati do nekoliko dana, u zavisnosti od stepena povrede i krvarenja
Kako se postavlja dijagnoza povreda mokraćne bešike?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom može da pomogne u postavljanju dijagnoze povreda mokraćne bešike.
Cistografija (kontrastno snimanje mokraćne bešike) pomaže u postavljanju dijangoza.
Kod tupih povreda trbuha, često se rade skener (kompjuterizovana tomografija) i ultrazvučni pregled trbuha.
Cistoskopija (enskoskopski preged mokraćne bešike) nekada može da bude kontraindikovan, zbog mogućnosti pogoršanja povrede.
Kako se leče povrede mokraćne bešike?
Lečenje povreda mokraćne bešike je operativnim putem u najkraćem mogućem roku, naročito kod intraperitonealnih ruptura.
Pojedini autori navode da se kod ekstrperiotnealnih , malih ruptura mokraćne bešike može plasirati suprapubični (iznad pubične kosti) kateter u trajanju od 7-1 dana i pratiti stanje (kod oko 80% pacijenata dolazi do spontanotg zatvaranja pukotina).