Šta su povrede torakolumbalne kičme?
Povrede kičmenog stuba spadaju u red najtežih povreda, jer su udružene sa mogućnošču povrede kičmene moždine i pojavim različitih neuroloških komplikacija, sve do pojave kvadriplegije (oduzetost svih ekstremiteta). Povrede torakolubalne kičme se najčešće nalaze na prelazu grudnog dela kičmenog stuba u krsni.
Veoma čest uzrok povreda kičmenog stuba su saobraćajne nesreće, ali do njih može doći i dejstvom direktne sile na kičmeni stub (udarci, upucavanja, ubodi, padovi). Kod osoba sa smanjenjem koštane gustine dolazi do pojave fraktura kičmenih pršljevona (kompresione frakture), a kod pojave maligniteta, javljaju se patološke frakture kičmenih pršljenova. Kod preloma kičmenih pršljenova, dolazi do nestabilnosti kičmenog stuba i mogućnosti presecanja kičmene moždine sa svim komplikacijama.
Sile koje dovode do fraktura kičmeog stuba su sile savijanja, istezanja, rotacije, ali i kombinovano dejstvo ovih sila. Kada ove sile prevazidju elastičnost kičmenog stuba, dolazi do pojave frakture sa cepanjem udruženih ligamenata.
Statistički podaci pokazuju da se povrede lumbalnog dela kičmenog stuba javljaju veoma često u grupi do 40 godina starosti, a gotovo 60% ovih pacijenata doživljava neke od komplikacije povreda.
Kako se manifestuju povrede kičme?
Pacijenti sa povredama lumbalne kičme mogu da se žale na
- ekstremni bol u krsnom delu ledja
- pojava deformiteta ovog dela kičme
- neurološki (motorni i senzitivni) ispadi u zavisnosti od stepena i vrste oštećenja
- može postojati grč mišića pored kičmenog stuba (paravertrebralna muskulatura)
- na koži iznad mesta povrede se često nalazi otok sa hematomom (plavičasta prebojenost)
- kompletna oduzetost ispod nivoa povrede se naziva plegija, a delimična oduzetost se naziva pareza i do pojave jednog, ili drugog zavisi od stepena, vrste i mesta povrede kičmene moždine
Kako se postavlja dijagnoza povreda torakolumbalne kičme?
Anamneza sa kliničkom slikom i obejktivnim pregledom je dovoljna da se posumnja na ovu vrstu povrede.
Rendgenski snimak kičmenog stuba u dva položaja je najčešće dovoljan da se ustanovi postojanje frakture.
Skener (kompjuterizovana tomografija) i nuklearna magnetna rezonanca se koriste da se ustanovi stepen promena nastao povredama.
Elektromioneurografija pomaže da se ustanovi sprovodljivost motornih i senzornih nerava.
Kako se leče povrede torakolunbalnog dela kičme?
Lečenje je veoma kompleksno i zavisi od stepena i vrste povrede kičmenog stuba. Dolazi u obzir i operativno lečenje, naročito ukoliko postoji dislokacija koštanih fragmenata.
Prognoza lečenje zavisi od oštećenja kičmene moždine.
