Maligni tumori tankog creva
Na svu sreću, maligni tumori tankog creva predstavljaju jedan od najredjih oblika maligniteta organa za varenje sa nekih 2% zahvaćenosti. Medjutim, istraživanje prognoze i prirode ovih tumora je u velikoj meri otežano zbog veoma malog broja slučajeva u svetu. Gotovo bilo koje tkivo od koga se sastoji zid tankog creva može da razvije maligni tumor, ali su najčešći adenokarcinomi, sarkomi, limfomi i karcinoidni tumori. Na žalost, u velikom broju slučajeva, ovi tumori se otkrivaju tek kada daju udaljene metastaze.
Tačan uzrok nastanka nije u potpunosti poznat, ali postoje odredjeni faktori rizika poput familijarne adenomatozne polipoze sa jasnim mehanizmom nasledjivanja, loše ishrane (sa dosta crvenog , usoljenog i dimljenog mesa), konzumiranje alkohola i pušenje, Kronova bolest, celijačna bolest, Potc-Džegerov sindrom.
U klasifikaciji ovih promena koristi se TNM klasifikacija (T-tumor, N-nodus, limfni čvor, M-metastaza). Tx-ne može da bude procenjeno, T1-nema znakova primarnog tumora, Tis-karcinom in situ, T1-tumor vrši invaziju ispod sluzokože, T3-tumor vrši invaziju na okolne strukture, ne dalje od 2cm, T4-tumor vrši invaziju na okolne organe. Nx-ne može da bude procenjeno, N0-ne postoje metasteze, N1-postoje metasteze u limfnim čvorovima. Mx-ne može da bude procenjeno, M0-ne postoje udaljene metasteze, M1-postoje udaljene metastaze.
Statistički podaci o broju novoobolelih na godišnjem nivou nedostaju, ali su ovi oblici tumora znatno redji u Azijskim i u loše razvijenim zemljama. Takodje, pripadnici crne populacije su nešto češće pogodjeni ovim malignitetima nego pripadnici ostalih populacija. Osobe muškog pola su nešto češće pogodjene nego osobe ženskog pola. Srednji uzrast u kom se javljaju je oko 60 godina, mada se mogu javiti bilo kada tokom života. Petogodišnje preživljavanje kod adenokarcinoma je oko 35%, dok je kod sarkoma ovaj procenat oko 25%.
Kako se manifestuju maligniteti tankog creva?
- u početnim stadijumima bolesti, pacijenti nemaju nikakve simptome, ali kako bolest napreduje, oko 90% pacijenata razvija neki od simptoma i znakova
- mučnina, povraćanje i znaci crevne opstrukcije se često javljaju
- moguća je pojava bolova u trbuhu nespecičnog karaktera i lokalizacije
- česta je pojava krvarenja koje može da bude nevidljivo golim okom, ili u vidu prisutne krvi na stolici (redje)
- razvija se anemija (lupanje srca, bledilo lica, malaksalost, ubrzano zamaranje i nepodnošenje napora)
- moguće je napipati tumorsku masu, kod zapostavljenih slučajeva
- retko, dolazi do perforacije crevnog zida sa izlivanjem crevnog sadržaja u trbušnu duplju i pojavom peritonitisa i sepse
- moguća je pojava žute prebojenosti kože i sluzokoža (ukoliko dodje do opstrukcije žučnih kanalića)
Kako se postavlja dijagnoza maligniteta tankog creva?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnm pregledom je dovoljna da se posumnja na ove procese, ali se moraju načiniti dopunska ispitivanja.
Laboratorijske analize mogu da pokažu anemiju, hiperbilirubinemiju, kao i povećanje karcioembrionskog antigena.
Nativni redgenski snimak trbuha može da pokaže crevnu opstrukciju.
Snimanje uz pomoć barijumskog kontrasta je veoma komforno za pacijenta, ali nije visoko specifično.
Endokospki pregled je naročito koristan (pilulska endoskopija), ali je njen nedostatak nemogućnost uzimanja biopsije.
Skener (kompjuterizovana tomografija) je veoma korisna.
Definitivna dijagnoza se postavlja samo na osnovu histopatološkog nalaza uzorka dobijenog nakon operativnog lečenja.
Kako se leče maligniteti tankog creva?
Zbog malog broja slučajeva ovih karcinoma u svetu, nije sprovedena velika studija o efkikasnosti hemoterapije.
Lečenje podrazumeva radikalno hirurško odstranjivanje tumora sa delom creva.