Šta je Shwachman – Diamond sindrom?
Shwachman – Diamond sindrom predstavlja relativno retko oboljenje koje se nasledjuje autozomno – recesivno (potrebne su dve kopije gena da bi se bolest ispoljila). Kod ove bolesti postoji nedovoljna funkcija pankreasa (njegovog egzokrinog dela), poremećaji koštane srži, skeletne abnormalnosti i predispozicija ka razvoju lekukemije.
Slična bolest koja izaziva poremećaj funkcije je cistična fibroza, Shwachman – Diamond je na drugom mestu, a Fankoni anemija kod koje postoje poremećaji koštane srži je na trećem mestu. U najvećem broju slučajeva, kod ovog sindroma postoji mutacija gena koji se nalazi na sedmom hromozomu.
Statistički podaci pokazuju da se Shwachman – Diamond sindrom javlja kod otprilike 3% pacijenata sa poremećajem funksije egzokrinog pankreasa. Njegova prevalenca je otprilike jedan slučaj na 75 000 osoba. Ovaj sindrom se javlja kod pripadnika svih rasa, a nešto češće se javlja kod osoba muškog pola, nego kod osoba ženskog pola.
Kako se manifestuje Shwachman – Diamond sindrom?
- najtipičnije kod ovih pacijenata postoji snižena telesna visina, često javljanje proliva sa masnim i smrdljivim stolicama (steatoreja), ekcemi i gubitak telesne težine
- sa ovim sindromom mogu da budu u vezi i neperforirani anus i kongenitalni megakolon (Hiršprungova bolest)
- često se javljaju ponovljajuće infekcije gornjih disajnih puteva, ali i infekcije kože, bakterijemija, osteomijelitis
- gubitak sluha se može javiti usled čestih zapaljenja uha
- može da se javi bleda koža, krv u urinu, krvarenje iz nosa, krvarenje u stolici
- postoji zaostajanje u razvoju i rastu zuba, problemi sa desnima
- smanjeno je lučenje pljuvačke, pa je četa pojava neprijatnog zadaha
- često se javlja odloženi pubertet
- kod oko 15 % slučajeva postoji usporen psihomotorni razvoj
- često se javljaju abnormalnosti koštanog tkiva u vidu kratkih prstiju, prekomernih kostiju ručja, deformiteti kolena
Kako se postavlja dijagnoza Shwachman – Diamondovog sindroma?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom pomaže prilikom postavljanja dijagnoze.
Potrebno je načiniti detaljnu krvnu sliku koja pokazuje neutropeniju, anemiju i trombocitopeniju.
Kod oko 80 % pacijenta postoji povišen nivo fetalnog hemoglobina.
Potrebno je uzimanje stolice koja se analizira na prisustvo masti.
U postavljanju dijagnoze se koristi sekretin holecistokinin stimulacioni test.
Potrebno je uraditi testove funkcije jetre, kao i nivoe imunoglobulina, glukoza tolerancijski test, nivoe hormona rasta.
Od snimanja se vrše ultrazvuk trbuha, kao i skener (kompjuterizovana tomografija) i nuklearna magnetna rezonanca trbuha, ali i ostalih organa ukoliko je to indikovano.
U poslednje vreme se sve više rade i genetska ispitivanja.
Kako se leči Shwachman – Diamond sindrom?
Lečenje ovog sindroma podrazumeva nadoknadu enzima pankreasa, prevenciju i lečenje infekcija, kao i prevenciju deformacija kostiju.