Adenovirusne infekcije

Virusi koji se obično nazivaju respiratornim obuhvataju više raznorodnih grupa virusa, ali je klinička slika bolesti koje izazivaju veoma slična. Etiološka potvrda bolesti zahteva virusološka ispitivanja, koja u kliničkoj praksi najčešće i nisu potrebna, zbog lake kliničke slike bolesti.

U respiratorne viruse spadaju: Adeno virusi, Parainiluenza virusi, Corona virusi. Respiratorni sinciciialni virus, Reovirusi i virusi Influenzae.

Adenovirusi imaju najveći klinički značaj kao izazivači akutnih infekcija respiratornog sistema, oka i gastrointestinalnoc trakta.

Humani adenovirusi pripadaju grupi DNK virusa. Oni imaju proteinski omotač- kapsulu složene strukture, koji se ponaša kao anti­gen, kao i proteine jezgra koji okružuju DNK.

Do sada je otkriveno 49 serotipova virusa, od kojih su mnogi identifikovani kao prouzrokovači određenjh sindroma kod ljudi.

Infekcije izazvane adeno- virusima mogu biti prisutne kod svakoga. Infekcija se prenosi kapljično ili kontaktom, a najčešće obolevaju školska deca. Primoinfekcija najčešće nasta­je u prvoj deceniji života. Dokazano je da virus može ostati latentan u limfoepitelijaln om tkivu nazofarinksa (nosni deo ždrela). Gust smeštaj i iscrpljenost organiz­ma doprinose širenju infekcije. Određeni tipovi virusa izazivaju pojedine kliničke manifestacije: tip 1,2,5 i 6 infekcije gornjih respiratornih puteva, tip 8 i 19 konjunktivitis, a 11 i 21 cistitis itd.

Kako se manifestuju adenovirusne infekcije?

Inkubacija iznosi oko 7 dana. Infekcija adenovirusima najčešće protiče asimptomatski.

Bolest se najčešće manifestuje kao feringitis ili traheitis kod dece, sa kijavicom i kašljem/ponekad i eksudativnim tonzilitisom, a mogu biti prisutne i sistemske manifestacije, kao sto su povišena temperatura i malaksalost. Bolest se može manifestovati kašljem, slično kao pertusis (pertusiformni sindrom) ili kao atipična pneu­monija.

Faringokonjunktivalna groznica se javlja najčešće kod dece, u toku letnjih meseci i mani­festuje se, pored povišene temperature, konjunk tivitisom, faringitisom, rinitisom i otokom limfnih čvorova na vratu. Infekcija najčešće nasta­je posle kupanja u javnim bazenima.

Epidemični keratokonjunktivitis najčešće nas­taje kod odraslih; bolest počinje naglo bilateralnim (obostranim) konjunktivitisom. a može nastati i uvećanje preaurikularnih limfnih čvorova. Potom biva zahvaćena i rožnjača, što dovodi do poremećaja vida.

Hemoragični cistitis je bolest dece i to češće dečaka. Kao što se iz imena vidi, karakteriše je pojava krvi u urinu, uz povišenu temperaturu i dizurične tegobe.

Meningitis i meningoencefalitis su ređe kliničke manifestacije bolesti. Meningitis spada u grupu meningitisa sa bistrom cerebrospinalnom tečnošću  (serozni meningitisi). Kod imunokompromitovanih, bolesnika (AIDS, bolesnici sa transplantiranim organima, oboleli od malignih bolesti) mogu nastati i teške pneumonije, meningoencefalitis i hepatitis.

Kako se postavlja dijagnoza?

Dijagnoza se najčešće postavlja samo na osnovu kliničkih nalaza, a definitivna etiološka potvrda moguća je izolacijom virusa iz farinksa (ždrelo), sputuma (ispljuvak), konjunktive, stolice i urina. Serološka dijagnoza se, takođe, koristi za postav­ljanje dijagnoze i to dokazivanjem prisustva antitela imunofluorescentnim i drugim meto­dama (ELISA).

Lečenje

Primenjuje se simptomatska terapi­ja (antipiretici, nadoknada tečnosti). Kod imunosuprimiranih bolesnika sa pneumonijom se može primeniti ribavirin, mada specifični antivirusni lek ne postoji.