Panterinski sindrom – trovanje gljivama
Ovo trovanje izazivaju dve amanite: Amaniia muscaria i Amanita pantherina.
Muhara (A.muscaria) retko izaziva trovanja nastala zbog zabune i zamene sa jestivim gljivama. Nasuprot tome, njoj srodna panterovka (A.pantherina) često se greškom zameni sa sličnim jestivim gljivama.
Glavne toksične supstance muhare su ibotenska kiselina i muscimol.
Ibotenska kiselina kuvanjem se pretvara u otrovniji muscimol. Oba mikotoksina deluju izrazito psihotropno.
Nakon kratke latencije od 2 sata nakon obroka gljiva, počinju simptomi trovanja: hipersalivacija, gađenje, povraćanje, znojenje.
Kasnije nastaju prolivi, praćeni kolapsom i cijanozom.
Potom se javljaju simptomi i znaci oštećenja centralnog nervnog sistema, slični opijenosti. Karakteristični su promena osećaja za vreme, distanciranje prema okolini, psihička indiferentnost, fenomeni derealizacije i depersonalizacije.
U nekim evropskim narodnim kulturama muhara je stolećima bila simbol sreće (“gljiva bajki”), baš zbog ovakvog stanja omarnljenosti, koje je hotimično izazivano upotrebom pečurki.
Bolesnik se takođe žali na glavobolju, ima napade psihomotornog nemira i agresivnosti, delirantan je, danima psihotičan, sa optičkim i akusučkim halucinacijama. Mogu da nastupe napadi konvulzija a terminalno duboka koma.
Oštećenje perifernih nerava ispoljava se prolaznim parezama i paralizama.
Kod većine bolesnika dolazi do potpunog oporavka, bez posledica.
Letalni ishod je retkost i nastaje nakon konzumacije više od 10 otrovnih gljiva. Zahvaljujući brzoj eliminaciji otrova putem bubrega, klinička slika trovanja se gubi već nakon 12-16 sati.
Terapija je simptomatska: eliminacija otrova ispiranjem želuca, primenom osmotskih laksativa (natrijum-sulfat) i kontrolisanom forsiranom diurezom” (manitol i/ili furosemid). Sprečavanje resorpcije otrova iz digestivnog trakta vrši se davanjem aktivnog uglja. Najvažnija mera je sediranje bolesnika neurolepticima, benzodijazepinima ili barbituratima.
