Šta su hemijske povrede traheje i bronha?

Traheja je glavni kanal za sprovodjenje vazduha u pluća. Deli se na dva bronha koji se poput grana na drvetu granaju u sitnije vodove sve do najsitinijih struktura koje se nazivaju alveole, u kojima se krv obogaćuje kiseonikom, a oslobadja ugljen-dioksida.

Hemijske povrede traheje mogu se dogoditi kod teško alkoholisanih i komatoznih pacijenata koji aspiriraju povraćeni sadržaj (koji sadrži želudačnu kiselinu) i tada pored povrede traheje može nastati i upala pluća kao ozbiljnija komplikacija, zatim kod udisanja industrijskih isparenja, isparenja u domaćinstvu (esencija prilikom pravljenja zimnice),  poznata su i trovanja bojnim otrovima, ali ona imaju više istorijsku, nego praktični značaj.

Koji su simptomi i znaci hemijskih povreda traheje?

Bronhospazam (sužavanje disajnih puteva) daje naizraženiju karakteristiku ovih povreda, a to je osećaj otežanog disanja (dispneja) i gušenja.

Kao posledica zapaljenskog procesa, može nastati povišena telesna temepratura, ali i jak osećaj bola i pečenja u grudima.

Plavičasta prebojenost kože (cijanoza) je posledica slabe oksigenacija tkiva, a može da bude posledica i edema pluća koji je česta komplikacija kada kaustici dospeju do do donjih disajnih puteva.

Letalni ishod je moguć, u zavisnosti od stepena oštećenja tkiva.

Kako se postavlja dijagnoza hemijskih povreda traheje?

Dijagnoza se postavlja na osnovu podataka koje pacijent, ili osoba iz njegovog okruženja daje i na osnovu objektivnog nalaza.

Dopunska dijagnostika u vidu snimanja rendgenom, skenerom (kompjuterizovana tomografija), bronhoskopije (snimanje unutrašnjosti disajnih puteva posbnom sondom sa kamerom) može da pomogne da se utvrdi koji je stepen oštećenja tkiva.

Kako se leče povreda traheje hemijskim sredstvima?

Udaljavanje povredjenog od izvora hemikalija je prvi korak.

Može se učiniti bronhoaspiracija (izvlačenje vakumom sadržaja iz bronha) i davanje kiseonika putem maske za kiseonik.

Antibiotici se mogu dati da se spreči mogućnost pojave ozbiljnijih infekcija, a bronhodilatatori (sredstva za širenje disajnih puteva) da omoguće bolju oksigenaciju tkiva.

Zbog prilično jakog bola i kašlja koji nastupa zbog refleksnih radnji mogu se dati antitusici (lekovi koji smiruju kašalj) i analgetici.

Bitno je pacijenta postaviti u bočni položaj kako bi se omogućila drenaža disajnih puteva.

Ukoliko je stepen oštećenja tkiva veliki, mora se načiniti operativno lečenje koje je u domenu lekara specijaliste grudne hirurgije.