Šta su toplotne povrede disajnih puteva?
Prilikom udisanja toplog vazduha, ili tople vodene pare, može doći do termičkih oštećenja traheje, bronha i plućnog tkiva. Najčešće se takve povrede javljaju prilikom požara i eksplozija.
Sam dim koji može da prourokuje termička oštećenja pravi ukupno tri vrste efekata na ljudski organizam (deluje svojom toplotom, deluje toksičnim supstancama kojih ima preko hiljadu i deluje tako što smanjuje procenat kiseonika u telu). Najbrži efekat se ispoljava od prekomerne toplote.
Prilikom termičkih povreda, dogadaju se iste promene kao i prilikom opekotina kože. Sluzokoža disajnih puteva se ošteti direktno pod uticajem toplote, ili dolazi do razvoja zapaljenskog procesa koji prouzrokuje njeno kasnije propadanje.
Ovakve povrede se dogadjaju samo prilikom direktnog udisanja vrelih gasova, ili pare. Udisanje toplog vazduha najčešće izaziva opekotine traheje i bronha, dok udisanje vrele pare može da izazove opekotine i u dubljim strukturama pluća.
Koji su simptomi i znaci toplotnih povreda disajnih puteva?
Simptomi koji se javljaju zavise od stepena oštećenja tkiva, koje sa druge strane zavisi od visine temperature i dužine izloženosti povišenoj temperaturi.
Najčešće se javljaju
- veoma jaki bolovi u grudima i vratu
- otežano disanje (dispneja)
- šištanje i ubrzano disanje (tahipneja)
- promuklost
- uznemirenost
Od komplikacija su moguće edem pluća, popuštanje srca, dilatacija želuca, infekcija sa sekundarnom diseminacijom.
Kako se postavlja dijagnoza opekotina disajnih puteva?
Dijagnoza se postavlja na osnovu podataka koje povredjeni daje i na osnovu objektivnog pregleda.
Definitivna dijagnoza se postavlja samo na osnovu laringoskopije i bronhoskopije, odnosno posmatranja grkljana i disajnih puteva specifičnim uredjajima.
Kod komplikacija dolazi u obzir skener (kompjuterizovama tomografija) i nuklearna magnetna rezonanca.
Kako se leče opekotine disajnih puteva?
Lečenje se sprovodi davanjem antibiotika kako bi se sprečila pojava infekcija koje mogu biti veoma opasne i davanjem kortikosteroida kako bi se smanjio zapaljenski proces i stvaranje dodatnih oštećenja i komplikacija.
Kod ozbiljnijih povreda dolazi u obzir i hirurška intervencija (kreiranje traheostome, debridman, ali i plasiranje veštačkih materijalala na mestu opštećenih disajnih puteva, što se veoma retko radi.
Operativno lečenje je u domenu lekara specijaliste grudne hirurgije.
