Šta je Pagetova bolest dojke?
Pagetova bolest dojke je dobila naziv po lekaru koji je, tokom 19. veka prvi doveo u vezu hronični ekcem kože areole dojke sa pojavom karcinoma dojke. Dakle, pacijentkinje (najveći broj pacijenata je ženskog pola, mada je moguća pojava i kod muškaraca) imaju ekcematozne promene na dojci koje se moraju razlikovati u odnosu na benigne dermatološke promene. Široko je prihvaćena činjenica da su ove promene na dojci povezana sa pojavom karcinoma dojke.
Promene na koži dojke nisu benigne po prirodi i potiču od malignih ćelija koje infilitrišu epidermis. Ove ćelije potiču od mlečnih kanalića dojke koji su kancerogeno izmenjeni. U pitanju su ćelije koje su pozitivne na HER2 receptore, pa se pretpostavlja da i za ovaj tip karcinoma dojke postoji pozitivna porodična anamneza. Stadijumi bolesti su 0 stadijum-promene postoje u epidermisu, ali ne postoji karcinom dojke, I stadijum-postoji in situ karcinom ispod bradavice, II stadijum-postoji ekstenzivan karcinom, III stadijum-invazivni karcinom. U vreme postavljanja dijagnoze, oko 50% pacijentkinja je u I, ili u II stadijumu.
Statistički podaci pokazuju da Pagetova bolest dojke predstavlja oko 2% svih tumorskih procesa na dojci. U najvećem broju slučajeva (preko 97%), ova bolest se nalazi kod osoba ženskog pola, medjutim, moguća je pojava i kod muškaraca, ali sporadično i najčešće se javlja nakon lečenja karcinoma prostate estrogenom. Srednji uzrast kada se postavlja dijagnoza ove bolesti je oko 50 godina. Ne postoji rasna predilekcija za pojave Pagetove bolesti dojke. Prognoza bolesti zavisi od stadijuma i veoma je slična kao kod ostalih karcinoma dojke.
Kako se manifestuje Pagetova boelst dojke?
U najvećem broju slučajeva, pacijentkinja navode da postoji
- postojanje ekcemtozne promene na koži areole dojke koje dugo traju
- promene na koži su crvene, svrbe, ljušte se i mogu da izazovu osećaj pečenja
- promene se nalaze sa jedne strane, u najvećem broju slučajeva, ali je moguća i njihova pojava obostrano
- veličina promena varira od nekoliko mm do 15ak centimetara
- moguća je pojava ulceracija sa sekrecijom iz rane serohemoragične sadržine
- ulceracije, ili pojava čvorova, a posebno uvlačenje bradavice govore u prilog invazivnom rastu karcinoma
- pacijentkinje mogu nekada i same da napipaju masu unutar dojke
- postojanje povećanih limfnih čvorova u pazušnoj jami ide u prilog postojanju metastaza
Kako se postavlja dijagnoza Pagetove bolesti dojke?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim pregledom je dovoljna da se posumnja na Pagetovu bolest dojke. Gotovo dve trećine pacijentkinja same napipaju promenu unutar dojke, ili povećane limfne žlezde u pazušnoj jami.
Kod oko 60% pacijentkinja mogu se naći promene na mamografskom snimku u vidu promena na bradavici, edema, kalcifikata…
Brzo postavljanje dijagnoze jeomogućeno uzimanje strugotine promene sa areole dojke za histopatološku i citološku analizu.
Biopsija promena omogućava definitivnu dijagnozu i metoda je zlatnog standarda.
Kako se leči Pagetova bolest dojke?
Lečenje obuhvata radikalnu mastektomiju sa odstranjivanjem pridruženih limfnih čvorova u pazušnoj jami. Postoji mogućnost i poštednije operacije, sa odstranjivanjem brdavice, karcinoma i adjuvantnom radijacionom terapijom.
Pojedini autori navode da je poželjno ordinirati topikalne kortikosteroide na minimalne promene koje se nalaze samo u epidermisu, ali ova teorija nije široko prihvaćena.