Šta su maligne promene vulve?
Na vulvi (spoljašnji polni organ kod žene), moguća je pojava različitih maligniteta, poput karcinoma (porekla pločasto slojevitog epitela) koji su i najčešći, melanoma, limfoma, sarkoma, Padžetove bolesti i sekundarnih metastaza. Melanom je drugi najčešći malignitet vulve, ali se javlja veoma retko u opštoj populaciji (oko 3% melanoma su lokaliuovani u predelu genitalija)
Sve veći broj podataka pokazuje da je za karcinom vulve najodgovorniji humani papiloma virus, koji se može podeliti na 77 serotipova. Dakle nezaštićeni i brojni seksualni odnosi, poremećaj imnog sistema, pušenje… spadaju u značajne faktore rizika za nastanak ovih promena.
Stadijumi karcinoma vulve su I-tumor ograničen na vulvu, Ia-promene su manje od 2cm, postoji invazijas strome manja od 1mm, nisu zahvaćeni limfni čvorovi, Ib-promene su veće od 2mm, stroma je zahvaćena više od 1mm, limfni čvorovi nisu zahvaćeni, II-tumor zahvata uretru, vaginu, anus, limfni čvorovi nisu zahvaćeni, III-tumor ne zahvata okolne strukture, ali se širi na limfne čvorove, IIIa-zahvaćen je jedan limfni čvor veći od 5mm, ili dva i više manjih od 5mm, IIIb-dva čva veća od 5mm, 3 i više manjih od 5mm, Iv-tumor probija okolne organe, sa udaljenim metastazama.
Karcinomi vulve predstavljaju oko 5% ginekoloških maligniteta u svetu, a statistički podaci pokazuju da se ove promene javljaju otprilike na 2 žene od 100 000 u opštoj populaciji razvijenih zemalja, ali je njihova pojava znatno češće u nerazvijenim zemljama. U pitanu je bolest, koja se, sa izuzetkom nekih oblika sarkoma, skoro isključivo javlja u populaciji starijih žena od 60 godina.
Kako se manifestuju maligne promene vulve?
- promene su u početku u vidu ranice koja ne zarasta
- ranica može da krvari, ili je pokrivena krustom koju pacijenti skidaju i ponovo se stvara
- kod karcinoma, promene mogu da liče na kondilome
- promene se najčešće javljaju na velikim i malim usminama, ali mogu da budu zahvaćene i okolne strukture, poput Bartolinijevih žlezde
- česta je pojava bolnih i neprijatnih seksualnih odnosa, kod seksualno aktivnih žena
- kod melanom se može javiti prebojenost promena, ili okolne kože
- moguća je pojava svraba, bola i vlaženja promena
- često su zahvaćene okolne žlezde (naročito u preponama) koje se mogu napipati i tvrde su na dodir
- metastaze u okolne žlezde se javljaju veoma rano
- moguće je stvaranje fistula sa okolnim organima i adekvatne simptomatologije
- može se javiti gubitak apetita, telesne težine, malaksalost
Kako se postavlja dijagnoza malignih promena vulve?
Anamneza sa kliničkom slikom i objektivnim dermatološkim pregledom najčešće je dovoljna za postavljanje dijagnoze.
Definitivna dijagnoza se postavlja na osnovu histopatološkog nalaza uzorka tkiva dobijenog nakom biopsije, ili operativnog lečenja.
Kod uznapredovalih promena, treba načiniti skener (kompjuterizovana tomografija) i nuklearnu magnetnu rezonancu.
