Šta je seminom testisa?
U principu, tumori porekla germinativnih ćelija predstavljaju oko 95% tumoa koji se razvijaju na testisima. Od njih, oko 50% tumora su seminomi. Ostale vrste ovih tumora su teratomi, embrionalni karcinomi i teratokarcinomu. Ove tumore treba spomenuti posebno, jer kod njih postoji veliki procenat izlečenja i kod uznapredovalih stadijuma bolesti.
Pacijenti kod kojih postoji nespušteni testis (kriptorhizam) imaju znatno veći rizik da razviju ovaj tumor testisa, naročito ukoliko dijagnoza nije postavljena na vreme. Kod zadržavanja testisa unutar trbuha, često, zbog pretpostavke o povišenoj temperaturi unutar trbuha, dolazi do maligne alteracije tkiva testisa. Postoje podaci o brojnim mutacijama i genetskoj predispoziciji. Uticaj pojedinih toksina, izloženost majke povećanim nivoima estrogena tokom trudnoće i zauške, mogu da povećaju rizik od nastanka seminoma testisa.
Klasifikacija tumora testisa je Tx-primarni tumor ne može da se proceni, T0-ne postoje dokazi primarnog tumora, Tis-tumori in situ, T1-tumor je ograničen an testis i epididimis i ne vrši invaziju krvnih sudova,T2-tumor je oganičen na testis i epididimis i vrši invaziju krvnih sudova, T3-tumor vrši invaziju na semenovod, T4-tumor se proširio na skrotum, Nx-postojanje metastaza u limfnim sudovima ne može da se proceni, N0-ne postoje metastaze u limfnim sudovima, N1-postoje metastaze, limfni čvorovi nisu manju od 2cm, N2-limfni čvorovi su od 2-5cm, N3-limfni čvorovi su veći od 5cm.M0-ne postoje udaljene metastaze, M1-postoje udaljene metastaze.
Statistički podaci pokazuju da tumori porekla germinativnih ćelija predstavljaju oko 1-2% svih tumora kod muškaraca. Ovi tumori se javljaju kod, otprilike 4 muškarca na 100 000 tokom jedne godine. Kao i kod ostalih tumora testisa, i kod seminoma je primećen porast u broju novoobolelih poslednjih nekoliko godina. Pripadnici bele populacije su oko pet puta češće pogodjeni ovim tumorom, nego pripadnici crne populacije. Seminomi se najčešće javljaju kod pacijenata uzrasta od 15-35 godina.
Kako se manifestuju seminomi?
tiično, postoji uvećanje na jednom, ili redje, na oba testisa koje pacijenti sami napipaju
- često postoji postavljanje dijagnoze u kasnijim stadijumima bolesti, jer pacijenti ne umeju da naprave samostalni pregled i javljaju se u uznapredovalim stadijumima bolesti
- moguća je pojava hidrocele , pa se na ultrazvučnom nalazu postavlja dijagnoza tumora koji nije napipan
- moguća je pojava bola, ali nešto redje
- ovi tumori mogu da daju udaljene metastaze u retroperitonealni prostor, pluća, kosti i mozak i ukoliko postoje metastaze, javlja se adekvatna simptomatologija
Kako se postavlja dijagnoza seminoma?
Anamneza sa kliničkom slikom i detaljnim objektivnim pregledom je dovoljna da se posumnja na ovo stanje. Najčešće pacijenti sami napipaju promenu na testisu i javljaju se lekaru, ali nije retko postavljanje dijagnoze ni u poodmaklim stadijumima bolesti.
Rutinski se radi analiza kompletne krvne slike sa leukocitnom formulom, merenje beta horiosnkog gonadotropina i alkalne fosfataze.
Dijagnoza se obično potvrdjuje ultrazvučnim pregledom testisa, ali se mogu iskoristiti i skener (kompjuterizovana tomografija) i nuklearna magnetna rezonanca trbuha i male karlice da bi se bolest klasifikovala po stadijumima.
Biopsija se ne preporučuje, već se radi radikalna orhiektomija sa disekcijom žlezde retroperitonealno i histopatološka potvrda.
Kako se leče maligni tumori testisa?
Trebalo bi napomenuti da je procenat izlečenja kod ovih tumora veći nego kod ostalih malignih tumora i kod postojanja metastatskih bolesti.
U principu, neseminomi su znatno agresivniji od seminoma. Potrebno je načiniti radikalno uklanjanje zahvaćenog testisa (orhiektomija) sa eventualno zahvaćenim limfnim čvorovima.
Upotrebljava se i radijaciona i hemioterapija nakon operativnog lečenja.
