Jerinija (Yersinia)
Jersinioza je kosmopolitsko oboljenje sa učestalijim javljanjem u severnoj Evropi i Južnoj Americi, koje može imati različite kliničke manifestacije, najčešće proliv, ali su moguće i ekstrain-testinalne manifestacije.
Yersinia enterocolitica je gram-negativni bacil sa vise serotipova.
Y.enterocolitica je redi uzročnik proliva u odnosu na druge mikroorganizme koji uzrokuju akutni dijarealni sindrom. Mogu da obole osobe oba pola i svih uzrasta. Najčešći put prenosa su kontaminirana hrana i voda, a ređe direktan kontakt sa obolelima i životinjama. Prirodni rezervoar su životinje, tako da jersinioza spada u zoonoze. Živi u digestivnom traktu glodara, svinja, ovaca, rogate stoke, konja, pasa i mačaka.
Klinička slika
Inkubacija traje od 4-7 dana dana. Enteritis ili ređe enterokolitis javljaju sekod većine inficiranih Y.emerocoliticom.
Proliv je u vidu enterične stolice tipa 2. a praćen je visokom temperaturom i bolovima, pre svega u ileocekalnom predelu.
Bolest traje oko 5 nedelje. U težim slučajevima može doći do rektoragije (krvarenje iz rektuma) i perforacije ileuma. Izbacivanje jersinija putem stolice može trajati nedeljama po završetku bolesti.
Pacijenti sa mezenterijalnim limfadenitisom, najčešće starija deca i adolescenti, imaju bolove u ileocekalnom predelu, visoku temperaturu i leukocitozu, tako da se često pogrešno dijagnostikuje akutni apendicitis i oni se nađu na hirurškom stolu.
Kod 10-30 % pacijenata viđa se reaktivni poliartritis. Kod preko 30% obolelih javlja se erythema nodosum, najčešće po.
Kako se postavlja dijagnoza?
Dijagnoza se može postaviti izolacijom jersinije iz stolice, krvi, tkiva limfnih čvorova, faringealnog eksudata ili ascitesa.
Serološka dijagnostika se zasniva na otkrivanju specifičnih antitela – aglutinina, koja se javljaju neposredno po infekciji a nestaju posle 2 do 6 meseci od ozdravljenja.
Lečenje
Vrednost antibiotske terapije u slučajevima enteritisa i mezenterijalnog limfadenitisa ostaje diskutabilna, pošto se radi o samoograničavajućoj bolesti.
Pacijenti sa septikemijom treba da primaju antibiotike, mada je smrtnost oko 50% i pored primenjene terapije. Za sada je lek izbora gentamicin u dozi od 5 mg/kg telesne težine, iv., dnevno.