Šta je strongiloidoza (strongiloidosis)?

Najrasprostranjeniji je u vlažnim, toplim krajevi­ma, gde često dolazi do kontaminacije zemljišta fekalijama koje sadrže jaja parazita. U ciklusu kao slobodno živeći organizmi, muška i ženska larva se razvijaju u odrasle jedinke i ponavljaju ciklus. Larva se može razviti u infektivnu formu tj. filariformnu larvu, koja može da prodire kroz kožu ili bukalnu mukozu čoveka.

Po penetraciji kroz kožu, filariformna larva cirkulacijom stiže do pluća. U plućima provaljuje u alveole, gde se razvija u odraslog parazita. Povremeno ženka napada bronhijalnu ili trahealnu sluznicu gde polaže jaja. Odrasli paraziti obično bivaju progutani, te dospevaju do sluznice tankog creva, kao stalnog mesta njihovog parazitiranja. Mužjak nije tkivni parazit te veoma brzo nestaje iz stolice, ali se zato ženka stalno nastanjuje u crevno; sluznici.

Obično dolazi do infestacije proksimalnog dela, tankog creva, ali ona može biti od želuca do anusa. Ženka polaže jaja iz kojih se razvija larva, koja dospeva u lumen creva i potom, putem sto­lice, u spoljašnju sredinu. 

Kako se manifestuje strongiloidoza?

Posle penetracije larve kroz kožu, na tom se mestu mogu javiti petehijalne hemoragije, svrab, papularna ospa, otok ili urtikarijelne promene.

Simptomi i znaci pneumonitisa zavise od stepena izraženosti promena u plućima. Najčešće se javljaju povišena temperatu­ra, kašalj, hemoptizije, dispneja, bolovi u grudima i pleuralne efuzije.

Simptomi su obično manje izraženi nego kod askarijaze. Kod teških infekcija može doći i do edema pluća i simptoma bronhi­jalne astme. Kožna i plućna simptomatologija obično taje 1 do 2 nedelje. Osrednja infestacija creva ne mora da uzrokuje nikakve tegobe. Međutim, kod težih infestacija dolazi do malaksalosti, povišenja temperature, mučnine, povraća­nja, gubitka telesne težine i bolova u trbuhu, koji su obično lokalizovani u epigastrijumu.

Ređe nas­taju teški prolivi ili steatoreje (masne i smrdljive stolice). U najmasovnijim infestacijama može doći do nastanka hepatomegalije, ikterusa, crevne opstrukcije i smrti.

Zbog autoinfestacije simptomi mogu perzistirati godi­nama. U kliničkom nalazu nema specifičnih kliničkih znakova, tako da hronična strongiloidoza najviše odgovara hroničnom gastritisu ili ulkusu, pošto su prolivi ređa pojava. 

Kako se postavlja dijagnoza strongiloidoze?

U perifernoj krvi obično postoji eozinofilija (oko 10% kod prosečnih, a do 50% kod masovnih infestacija). Obično postoji i hipohromna anemija zbog slabe apsorpcije gvožđa.

Testovi za otkrivanje okultnog krvarenja u stolici su najčešće pozitivni. U stolici se,mogu naći larve, a retko jaja, osim u slučajevima sa teškim prolicima. 

Lečenje

Lek izbora je albendazol u dozi od 25 mg/kg tt> per os, 2 puta dnevno (maksimalno 3 g dnevno) tokom 2 dana. Kod pacijenata sa dis­eminovanom strongiloidozom lečenje treba produžiti na 5 dana. Ovi pacijenti ne smeju da pri­maju kortikosteroide jer oni omogućavaju fatalnu diseminaciju po svim tkivima u ljudskom orga­nizmu.